จารีตประเพณีและพหุนิยมทางกฎหมาย

งานนำเสนอเรื่อง: "จารีตประเพณีและพหุนิยมทางกฎหมาย"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 จารีตประเพณีและพหุนิยมทางกฎหมาย

2 รัฐสมัยใหม่และจารีตประเพณี
ระหว่างกฎหมายของรัฐสมัยใหม่และจารีตประเพณีอาจไม่สอดคล้องกัน กฎเกณฑ์ชนิดใดมีผลใช้บังคับเหนือกว่า

3

4

5 กฎเกณฑ์นี้เป็นกฎหมาย?

6

7 การจัดการป่าชุมชน ภายใต้การจัดการโดยกฎหมายของรัฐ พื้นที่ป่าลดลงอย่างต่อเนื่อง และส่งผลกระทบต่อชุมชนท้องถิ่น โดยเฉพาะกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ หลังทศวรรษ 2530 มีความพยายามผลักดันให้ออกกฎหมายป่าชุมชน แม้ไม่ประสบความสำเร็จแต่ก็ยังคงมีระบบการจัดการอยู่

8 คำอธิบายเกี่ยวกับสถานะของจารีตประเพณีในกฎหมายไทย มาตรา 4 ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

9 “กฎหมายนั้น ต้องใช้ในบรรดากรณีซึ่งต้องด้วยบทบัญญัติใดๆ แห่งกฎหมายตามตัวอักษร หรือตามความมุ่งหมายของบทบัญญัตินั้นๆ” “เมื่อไม่มีบทกฎหมายที่จะยกมาปรับคดีได้ ให้วินิจฉัยคดีนั้นตามจารีตประเพณีแห่งท้องถิ่น ถ้าไม่มีจารีตประเพณีเช่นว่านั้น ให้วินิจฉัยเทียบบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่ง และถ้าบทกฎหมายเช่นนั้นไม่มีด้วย ให้วินิจฉัยตามหลักกฎหมายทั่วไป”

10 การใช้กฎหมายต้องเป็นไปตามกฎหมายลายลักษณ์อักษร >>> เจตนารมณ์ >>> จารีตประเพณี
ตัวอย่างที่มักถูกอ้างถึง ชกมวย หมอผ่าตัด การสาดน้ำวันสงกรานต์ ไม่มีการฟ้องละเมิด

11 แม้เปิดช่องให้ใช้ได้ แต่ความเป็นจริงมีกฎหมายทุกเรื่อง
ข้อโต้แย้ง แม้เปิดช่องให้ใช้ได้ แต่ความเป็นจริงมีกฎหมายทุกเรื่อง ลักษณะจารีตที่ได้รับการยอมรับ ใช้ในรูปลักษณะเดียวกัน ติดต่อกันมาเป็นเวลานาน ไม่มีกฎหมายลายลักษณ์อักษรบัญญัติขัดหรือแย้งกับจารีต

12 ในมาเลเซีย มี Adat Adat ไม่ได้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน Adat ส่วนใหญ่ไม่ได้ถูกเขียน แต่เป็น oral tradition ถ้ามีประมวลก็รวบรวมขึ้น การพิสูจน์ถึง Adat ให้ความสำคัญกับหลักฐานในระดับท้องถิ่น

13

14 การศึกษากฎหมายไทยจึงไม่ต้องสนใจจารีตประเพณี
ศึกษาตัวบทกฎหมาย ใช้บังคับเหมือนกันทั่วราชอาณาจักร ระบบกฎหมายเชิงเดี่ยว <mono-legal system>

15 พหุนิยมทางกฎหมาย/ระบบกฎหมายเชิงซ้อน
Legal Pluralism การพิจารณาถึงกฎหมายมักพิจารณาเฉพาะกฎหมายของรัฐ แต่ในความเป็นจริงมีกฎเกณฑ์หลายประเภทถึงบังคับใช้ LP ศึกษาถึงกฎเกณฑ์ที่มีอยู่และได้รับการปฏิบัติตาม แม้ไม่ใช่กฎหมายของรัฐ

16 สถานการณ์ที่มีกฎหมาย 2 ชุดหรือมากกว่าปฏิสัมพันธ์กันอยู่ The situation in which 2 or more laws interact >>> Hybrid law กฎหมายจากองค์กรนิติบัญญัติ กฎหมายจารีตประเพณี กฎหมายศาสนา

17 สถานการณ์ที่ทำให้เกิด Legal Pluralism
แบบที่หนึ่ง การขยายตัวของอาณานิคมของตะวันตกเหนือดินแดนต่างๆ ในเอเชีย กฎหมายของเจ้าอาณานิคมกับกฎหมายที่ใช้อยู่ในสังคมนั้นๆ

18 แบบที่สอง กฎหมายของรัฐแบบเชิงเดี่ยวที่อยู่บนสังคมพหุวัฒนธรรมหรือกลุ่มคนที่มีความแตกต่างกันในมิติต่างๆ เช่น มาเลเซีย มีกฎหมายครอบครัวที่ยอมรับหลายแบบ ในไทย มีการจัดการป่าชุมชน ระบบไร่หมุนเวียน

19 Law Reform Act <marriage and divorce> 1976
กฎหมายนี้จะไม่บังคับกับมุสลิมและบุคคลใดที่แต่งงานภายใต้ Muslim Law และชนพื้นเมืองแห่ง Sabah และ Sarawak และชนพื้นเมืองใดๆ ที่แต่งงานและหย่าภายใต้ Native Customary Law หรือ Aboriginal Custom

20 ข้อจำกัดและปัญหาบางประการ
จารีตประเพณีส่วนมากยอมรับในเรื่องครอบครัว มรดก การจัดการทรัพยากร ปัจจุบันขยายถึงทรัพย์สินทางปัญญา ควรมีการสร้างมาตรฐานขั้นต่ำที่จารีตไม่อาจละเมิดได้ เช่น รูปแบบการลงโทษ

21

22