เอกสารประกอบการบรรยาย การอบรมประสบการณ์วิชาชีพ การจัดการงานก่อสร้าง โดย สวัสดิ์ เชาวกุล อาคารเฉลิมพระเกียรติฯ มสธ. 14 กุมภาพันธ์ 2555.

งานนำเสนอเรื่อง: "เอกสารประกอบการบรรยาย การอบรมประสบการณ์วิชาชีพ การจัดการงานก่อสร้าง โดย สวัสดิ์ เชาวกุล อาคารเฉลิมพระเกียรติฯ มสธ. 14 กุมภาพันธ์ 2555."— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 เอกสารประกอบการบรรยาย การอบรมประสบการณ์วิชาชีพ การจัดการงานก่อสร้าง โดย สวัสดิ์ เชาวกุล อาคารเฉลิมพระเกียรติฯ มสธ. 14 กุมภาพันธ์ 2555

2 ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ
ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 มาตรา 11 กำหนดไว้ว่า " เจ้าหน้าที่ในหน่วยงานของรัฐผู้ใดหรือผู้ได้รับมอบหมายจากหน่วยงานของรัฐผู้ใด โดยทุจริตทำการออกแบบ กำหนดราคา กำหนดเงื่อนไขหรือกำหนดผลประโยชน์ตอบแทน อันเป็นมาตรฐานในการเสนอราคาโดยมุ่งหมายมิให้มีการแข่งขันในการเสนอราคาอย่างเป็นธรรมหรือเพื่อช่วยเหลือให้ผู้เสนอราคารายใดมีสิทธิเข้าทำสัญญากับหน่วยงานของรัฐโดยไม่เป็นธรรมหรือเพื่อกีดกันผู้เสนอราคารายใดมิให้มีโอกาสเข้าแข่งขันในการเสนอราคาอย่างเป็นธรรม ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ห้าปีถึงยี่สิบปีหรือจำคุกตลอดชีวิตและปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงสี่แสนบาท "

3 ระเบียบคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินว่าด้วยวินัยทางงบประมาณและการคลัง พ. ศ
ระเบียบคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินว่าด้วยวินัยทางงบประมาณและการคลัง พ.ศ. 2544 ข้อ 39 กำหนดไว้ว่า " เจ้าหน้าที่ผู้ใดมีหน้าที่กำหนดราคากลาง กำหนดคุณสมบัติผู้เข้าเสนอราคา จัดทำรายละเอียดหรือคุณลักษณะเฉพาะในการประกวดราคาหรือสอบราคาจัดซื้อหรือจัดจ้าง ปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ตามกฏหมายหรือระเบียบที่ใช้บังคับกับหน่วยรับตรวจโดยมิชอบ ซึ่งมีผลเป็นการกีดกันหรือเอื้อประโยชน์แก่ผู้มีอาชีพขายหรือรับจ้างรายใดรายหนึ่งเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่รัฐต้องรับโทษปรับทางปกครอง ชั้น 4 ( ปรับเท่ากับเงินเดือนตั้งแต่ 9 เดือนถึง 12 เดือน )

4 ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ. ศ
ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ และที่แก้ไขเพิ่มเติม( ฉบับที่ 4 ) พ.ศ.2541 ข้อ 10 ผู้มีอำนาจหรือหน้าที่ดำเนินการตามระเบียบนี้หรือผู้หนึ่งผู้ใดกระทำการใดโดยจงใจหรือประมาณเลินเล่อไม่ปฏิบัติตามระเบียบนี้หรือกระทำการโดยมีเจตนาทุจริตหรือกระทำการโดยปราศจากอำนาจหรือนอกเหนืออำนาจหน้าที่รวมทั้งมีพฤติกรรมที่เอื้ออำนวยแก่ผู้เข้าเสนอราคาหรือเสนองาน ให้มีการขัดขวางการเสนอราคาอย่างเป็นธรรม ถือว่าผู้นั้นกระทำความผิดวินัยตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการหรือตามกฎหมายเฉพาะของส่วนราชการนั้นภายใต้หลักเกณฑ์ ดังนี้

5 ( 1 ) ถ้าการกระทำมีเจตนาทุจริตหรือเป็นเหตุให้ทางราชการเสียหายอย่างร้ายแรง ให้ดำเนินการลงโทษอย่างต่ำปลดออกจากราชการ ( 2 ) ถ้าการกระทำเป็นเหตุให้ทางราชการเสียหาย แต่ไม่ร้ายแรง ให้ลงโทษอย่างต่ำตัดเงินเดือน ( 3 ) ถ้าการกระทำไม่เป็นเหตุให้ทางราชการเสียหาย ให้ลงโทษภาคทัณฑ์หรือว่ากล่าวตักเตือน โดยทำคำสั่งเป็นลายลักษณ์อักษร การลงโทษทางวินับตาม ( 1 ) หรือ ( 2 ) ไม่เป็นเหตุให้ผู้กระทำหลุดพ้นจากความผิดในทางแพ่งตามกฎหมายและระเบียบของทางราชการที่เกี่ยวข้องหรือความรับผิดทางอาญา ( ถ้ามี )

6 “ ผู้เสนอราคาที่มีผลประโยชน์ร่วม “ มีความสัมพันธ์กันในลักษณะดังนี้
( 1 ) มีความสัมพันธ์กันในเชิงบริหาร โดยเป็นผู้จัดการ หุ้นส่วนผู้จัดการ กรรมการผู้จัดการ ผู้บริหารหรือผู้มีอำนาจในการดำเนินงานในกิจการของบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลรายหนึ่ง และมีอำนาจหรือสามารถใช้อำนาจในการบริหารจัดการกิจการของ บุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลอีกรายหนึ่งหรือหลายราย ที่เสนอราคาให้แก่กรมในการประกวดราคาซื้อครั้งนี้

7 ( 2 ) มีความสัมพันธ์กันในเชิงทุน โดยผู้เป็นหุ้นส่วนในห้างหุ้นส่วนสามัญหรือผู้เป็นหุ้นส่วนไม่จำกัดความรับผิดในห้างหุ้นส่วนจำกัดหรือผู้ถือหุ้นรายใหญ่ในบริษัทจำกัดหรือบริษัทมหาชนจำกัด และเป็น หุ้นส่วนในห้างหุ้นส่วนสามัญหรือผู้เป็นหุ้นส่วนจำกัดหรือเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ในบริษัทจำกัดหรือบริษัทมหาชนจำกัด อีกรายหนึ่งหรือหลายราย ที่เสนอราคาให้แก่กรมในการประกวดราคาซื้อครั้งนี้

8 “ ผู้ถือหุ้นรายใหญ่ “ หมายความว่า ผู้ถือหุ้นซึ่งถือหุ้นเกินกว่าร้อยละยี่สิบห้าในกิจการนั้น หรือในอัตราอื่นตามที่คณะกรรมการว่าด้วยการพัสดุเห็นสมควรประกาศกำหนดสำหรับกิจการบางประเภทหรือบางขนาด

9 ( 3 ) มีความสัมพันธ์กันในลักษณะไขว้กันระหว่าง ( 1 ) และ ( 2 ) โดยผู้จัดการ หุ้นส่วนผู้จัดการ กรรมการผู้จัดการ ผู้บริหารหรือผู้มีอำนาจในการดำเนินงานในกิจการของ บุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลรายหนึ่ง และเป็น หุ้นส่วนในห้างหุ้นส่วนสามัญหรือห้างหุ้นส่วนจำกัดหรือผู้ถือหุ้นรายใหญ่ในบริษัทจำกัดหรือบริษัทมหาชนจำกัด อีกรายหนึ่งหรือหลายราย ที่เสนอราคาให้แก่กรมในการประกวดราคาซื้อครั้งนี้หรือในนัยกลับกัน

10 การดำรงตำแหน่ง การเป็นหุ้นส่วนหรือเข้าถือหุ้นดังกล่าวข้างต้นของคู่สมรสหรือบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะของบุคคลใน ( 1 ) ( 2 ) หรือ ( 3 ) ให้ถือว่าเป็นการดำรงตำแหน่งการเป็นหุ้นส่วนหรือการถือหุ้นของบุคคลดังกล่าว

11 ในกรณีบุคคลใดใช้ชื่อบุคคลอื่นเป็นผู้จัดการ หุ้นส่วนผู้จัดการ กรรมการผู้จัดการ ผู้เป็นหุ้นส่วนหรือผู้ถือหุ้น โดยที่ตนเองเป็นผู้มีอำนาจในการบริหารที่แท้จริงหรือเป็นหุ้นส่วนหรือผู้ถือหุ้นที่แท้จริงของห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทจำกัดหรือบริษัทมหาชนจำกัดที่เกี่ยวข้องได้เสนอราคาให้แก่กรมในการประกวดราคาซื้อหรือจ้างคราวเดียวกัน ให้ถือว่าผู้เสนอราคาหรือผู้เสนองานนั้นมีความสัมพันธ์กันตาม ( 1 ) ( 2 ) หรือ ( 3 ) แล้วแต่กรณี

12 ผู้เสนอราคาที่มีผลประโยชน์ร่วม
เชิงบริหาร ลักษณะไขว้ เชิงทุน - ผู้จัดการ หุ้นส่วนในห้างหุ้นส่วน - กรรมการผู้จัดการ สามัญ ผู้เป็นหุ้นส่วนไม่จำกัดความ ผู้บริหาร รับผิด ในห้างหุ้นส่วนจำกัด ผู้มีอำนาจในการ ผู้ถือหุ้นรายใหญ่ (เกิน 25%) บริหารจัดการกิจการ ในบริษัทจำกัดหรือบริษัท - คู่สมรส มหาชนจำกัด - คู่สมรส หรือ บุตรที่ยังไม่ บรรลุนิติภาวะเป็นผู้ถือหุ้น เกิน 25 %

13 การประเมินราคา หมายถึงการเปรียบเทียบราคาแต่ละรายการระหว่างราคากลางกับราคาที่ผู้เสนอราคารายต่ำสุดกรอกตัวเลขลงในแบบฟอร์มบัญชีรายการก่อสร้าง ( หรือใบแจ้งปริมาณงาน ) โดยหลักการแล้วราคาต่อหน่วยของผู้เสนอราคารายต่ำสุดต้องไม่สูงกว่าราคาต่อหน่วยของราคากลาง หากสูงกว่าต้องเจรจาให้ผู้เสนอราคารายต่ำสุดที่จะรับราคาปรับตัวเลขให้อยู่ในราคาต่อหน่วยของราคากลาง

14 การประเมินราคา ให้ใช้เฉพาะการประกวดราคาจ้างก่อสร้าง กรณีมีผู้เสนอราคาที่คัดเลือกไว้แล้ว เสนอราคาอยู่ ในวงเงินที่จะจ้าง โดยให้ประเมินราคา เฉพาะผู้เสนอราคาที่เสนอราคารายต่ำสุดเท่านั้น การประเมินราคา หากปรากฏว่าราคาของรายการใด สูงผิดปกติไม่ถูกต้อง ตามความเป็นจริง ก็ให้เชิญผู้เสนอราคารายนั้น มาเจรจาเพื่อปรับลดราคาลงมา แล้วแก้ไขยอดรวมให้ตรงกัน

15 กรณีราคาของผู้เสนอราคารายที่คณะกรรมการประกวดราคาเห็นสมควรซื้อหรือจ้างสูงกว่าวงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง (จะเกิดขึ้นได้เฉพาะกรณีราคากลางสูงกว่าวงเงินงบประมาณที่จะจ้างและราคาที่เสนอต่ำสุดยังสูงกว่าวงเงินงบประมาณที่จะจ้าง ) ให้เรียกผู้เสนอราคารายนั้นมาต่อรองราคาให้ต่ำสุดเท่าที่จะทำได้ หากผู้เสนอราคารายนั้นยอมลดราคาและราคาที่เสนอใหม่ไม่สูงกว่าวงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง หรือ สูงกว่าแต่ส่วนที่สูงกว่าไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินที่จะซื้อหรือจ้างหรือต่อรองแล้วไม่ยอมลดราคาลงอีก

16 แต่ส่วนที่สูงกว่าวงเงินที่จะซื้อหรือจ้างไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง ถ้าเห็นว่าราคาดังกล่าวเป็นราคาที่เหมาะสมก็ให้เสนอซื้อหรือจ้างจากผู้เสนอราคารายนั้น หากดำเนินการดังกล่าวแล้วไม่ได้ผล ให้คณะกรรมการประกวดราคาเสนอความเห็นต่อผู้มีอำนาจสั่งซื้อหรือสั่งจ้างเพื่อประกอบการใช้ดุลยพินิจว่าสมควรขอเงินเพิ่ม หรือ ยกเลิกการจัดซื้อจัดจ้างครั้งนั้น ทั้งนี้ ให้คำนึงถึงการแข่งขันราคาอย่างเป็นธรรมด้วย

17 การกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่ ของหน่วยงานของรัฐ

18 องค์ประกอบการกระทำละเมิด
จงใจหรือประมาทเลินเล่อ กระทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมาย ทำให้บุคคลอื่นได้รับความสียหาย

19 หลัก หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดต่อผู้เสียหาย ในกรณีที่เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานของรัฐกระทำละเมิดในการปฏิบัติหน้าที่ ข้อยกเว้น หน่วยงานของรัฐไม่ต้องรับผิดต่อผู้เสียหาย ถ้าการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่มิใช่การกระทำในการปฏิบัติหน้าที่ สิทธิไล่เบี้ย หน่วยงานของรัฐได้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหายไปแล้ว มีสิทธิเรียกร้องจากเจ้าหน้าที่ได้ หากเจ้าหน้าที่กระทำไปด้วยความจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง

20 หลัก เจ้าหน้าที่จะต้องรับผิดทางละเมิดในการปฏิบัติงานในหน้าที่เฉพาะเมื่อเป็นการกระทำเพื่อการเฉพาะตัว หรือจงใจให้เกิดความเสียหายหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ข้อยกเว้น เจ้าหน้าที่ของรัฐไม่ต้องรับผิดต่อผู้เสียหาย ถ้าการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่เป็นการกระทำตามหน้าที่

21 การกำหนดสัดส่วนความรับผิดทางละเมิด ดังนี้
หนังสือกระทรวงการคลังที่ กค /ว 66 ลงวันที่ 25 ก.ย. 255 การกำหนดสัดส่วนความรับผิดทางละเมิด ดังนี้

22 ใช้ค่าfactor f / ราคาวัสดุไม่ถูกต้อง
คณะกรรมการกำหนดราคากลาง ฝ่ายพัสดุ ผบ.ผู้ผ่านงาน ผู้อนุมัติ 70 15 10 5 กรณีผ่านฝ่ายพัสดุ

23 ใช้ค่าfactor f / ราคาวัสดุไม่ถูกต้อง
กรณีไม่ผ่านฝ่ายพัสดุ คณะกรรมการกำหนดราคากลาง ผบ.ผู้ผ่านงาน ผู้อนุมัติ 70 20 10

24 ใช้ค่าfactor f / ราคาวัสดุไม่ถูกต้อง
กรณีไม่ผ่านฝ่ายพัสดุ และ ผบ.ผู้ผ่านงาน คณะกรรมการกำหนดราคากลาง ผู้อนุมัติ 70 30

25 คำนวณปริมาณงานผิดพลาด
100 คณะกรรมการกำหนดราคากลาง 100

26 การตรวจการจ้างไม่เป็นไปตามรูปแบบรายการ
กรณีที่ผู้บังคับบัญชาควรรู้ คณะกรรมการตรวจการจ้าง ผู้ควบคุมงาน ผบ.ผู้ผ่านเรื่อง ผู้อนุมัติ 30 50 10

27 คณะกรรมการตรวจการจ้าง
ไม่เรียกค่าปรับ กรณีที่ฝ่ายพัสดุ ผบ.ผู้ผ่านเรื่องและผู้อนุมัติรู้ คณะกรรมการตรวจการจ้าง ฝ่ายพัสดุ ผบ.ผู้ผ่านเรื่อง ผู้อนุมัติ 70 10

28 การตรวจการจ้างไม่เป็นไปตามรูปแบบรายการ
กรณีที่ฝ่ายพัสดุ ผบ.ผู้ผ่านเรื่องและผู้อนุมัติไม่รู้ คณะกรรมการตรวจการจ้าง ผู้ควบคุมงาน 40 60

29 กรณีศึกษา

30 กรณีไม่จ้างผู้เสนอราคาที่มีคุณสมบัติถูกต้องครบถ้วนและเสนอราคาต่ำสุด
กรณีไม่จ้างผู้เสนอราคาที่มีคุณสมบัติถูกต้องครบถ้วนและเสนอราคาต่ำสุด คณะกรรมการเปิดซองสอบราคาโครงการก่อสร้างศาลาอเนกประสงค์ ไม่พิจารณาจ้างห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ซึ่งเป็นผู้เสนอราคารายต่ำสุดและมีคุณสมบัติถูกต้องครบถ้วนตามเอกสารสอบราคา โดยคณะกรรมการเปิดซองสอบราคาให้เหตุผลว่าห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. เสนอราคาต่ำกว่าราคากลางร้อยละ 15 จึงน่าจะไม่สามารถทำงานได้หรือทำได้ก็ไม่สามารถทำได้ดี

31 ข้อวินิจฉัย เหตุดังกล่าวไม่ใช่เหตุตามกฎหมายหรือระเบียบที่จะอ้างได้ ประกอบกับเหตุดังกล่าว เป็นแต่เพียงการคาดคะเนของบุคคลทั้งสามเท่านั้น และหากปรากฏว่าห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ไม่สามารถทำงานได้หรือทำงานได้ไม่ดี องค์การบริหารส่วนตำบล ถ. ก็สามารถฟ้องคดีบังคับให้ห้างหุ้นส่วนจำกัด ค. ให้รับผิดตามสัญญาได้

32 กรณีคณะกรรมการกำหนดราคากลางงานจ้างสูงกว่าความเป็นจริง
กรณีคณะกรรมการกำหนดราคากลางงานจ้างสูงกว่าความเป็นจริง คณะกรรมการกำหนดราคากลางไม่ได้ใช้ราคาวัสดุของสำนักงานดัชนีเศรษฐกิจ กระทรวงพาณิชย์ (เดือนก่อนประกาศประกวดราคา) ในขณะที่จัดซื้อจัดจ้างทำให้เทศบาลนคร ส. ต้องจ่ายค่าก่อสร้างสูงกว่าที่ควรจะเป็น เป็นเหตุให้เทศบาลได้รับความเสียหายเป็นเงินจำนวนทั้งสิ้น 478, บาท

33 ข้อวินิจฉัย พฤติการณ์เป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง คณะกรรมการกำหนดราคากลางจึงต้องร่วมกันรับผิดชอบในความเสียหายดังกล่าว

34 เรื่อง การคำนวณราคาเพื่อจ้างก่อสร้างไม่ถูกต้อง
เรื่อง การคำนวณราคาเพื่อจ้างก่อสร้างไม่ถูกต้อง คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาเสนอกรม ม. ให้จัด จ้างบริษัท ค. เพราะเห็นว่าเป็นผู้เสนอราคามาถูกต้อง โดยราคารวมไม่เกินราคากลางและงบประมาณที่ตั้งไว้ คณะกรรมการกำหนดราคากลางได้จัดทำราคากลางของงานในแต่ละหมวดเอาไแต่ไม่ได้พิจารณาในรายละเอียดย่อยในแต่ละหมวดทั้ง

35 ข้อวินิจฉัย พฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการในอัตราร้อยละ 50 ของค่าเสียหายและผู้อนุมัติให้จัดจ้างกับบริษัท ค.โดยไม่ได้พิจารณาราคาก่อสร้างของรายการในหมวดย่อยพฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง จึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการ ในอัตราร้อยละ10 ของค่าเสียหาย

36 เรื่องการคำนวณที่ไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ของานก่อสร้างทางด้านช่าง
เรื่องการคำนวณที่ไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ของานก่อสร้างทางด้านช่าง วิทยาลัย อ.ได้ประกวดราคาก่อสร้างอาคารโรงอาหารและหอประชุม และทำสัญญาจ้างบริษัท ค. ซึ่งเป็น ผู้เสนอราคาต่ำสุด โดยไม่ได้พิจารณาปรับลดราคาในหมวดรายการไม้แบบฉาบปูน เป็นเหตุให้ราชการได้รับความเสียหายในอันที่จะต้องจัดจ้างสูงกว่าความเป็นจริง เป็นเงิน 314, บาท ปรากฏว่าจะต้องใช้ไม้แบบปริมาณ 7, ตรม. แต่การคำนวณดังกล่าวเป็นการคำนวณ เนื้องานไม้แบบทั้งหมด 100%

37 ข้อวินิจฉัย ตามหลักเกณฑ์ของงานก่อสร้างทางด้านช่างซึ่งเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป สำหรับอาคารชั้นเดียวการคำนวณปริมาณไม้แบบที่ใช้ในการก่อสร้างเพื่อประมาณราคาค่าก่อสร้างให้คำนวณปริมาณวัสดุลดลง 20% คือใช้ไม้แบบจริง 80 % เพื่อหมุนเวียนก่อสร้างได้ครบตามรูปแบบแปลนทั้งหมด

38 ดังนั้น เมื่อคำนวณไม้แบบได้ 7,238. 80 ตรม
ดังนั้น เมื่อคำนวณไม้แบบได้ 7, ตรม. (100%) ก็จะเป็นไม้แบบที่ใช้ตามประมาณการจริง 5, ตารางเมตร (80 %) ยังคงต่ำกว่าปริมาณไม้แบบที่ผู้รับจ้างเสนอ 1, ตารางเมตร (7,150- 5, ตารางเมตร) หากคำนวณค่างานไม้แบบโดยใช้ราคาไม้แบบตามหลักเกณฑ์ของงานก่อสร้าง และค่าแรงงานตามที่ผู้รับจ้างเสนอราคาแล้ว ยังคงเป็นการรับราคาจ้างเฉพาะรายการไม้แบบสูงกว่าความเป็นจริง เป็นเหตุให้ทางราชการได้รับความเสียหายเป็นเงิน 314, บาท

39 เรื่อง การกำหนดราคากลางงานปรับปรุงสำนักงาน น
เรื่อง การกำหนดราคากลางงานปรับปรุงสำนักงาน น. ใช้ค่า Factor F ไม่ถูกต้อง คณะกรรมการกำหนดราคากลางปรับปรุงสำนักงาน น. ซึ่งใช้ค่า Factor F ไม่ถูกต้องเป็นเหตุให้ราคากลางที่กำหนดสูงไป และทำให้ราคาที่ประกวดได้สูงกว่าราคากลางที่ถูกต้อง เป็นเหตุให้ทางราชการได้รับความเสียหาย คิดเป็นเงิน 159, บาท

40 ข้อวินิจฉัย พฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วย ความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง คณะกรรมการกำหนดราคากลางจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการ จึงรับผิดชดใช้ในอัตราร้อยละ 65 ของค่าเสียหายจำนวน 159, บาท คิดเป็นเงิน 103, บาทโดยให้ผิดคนละส่วนเท่า ๆ กัน ตามนัยมาตรา 10 ประกอบมาตรา 8 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539

41 ส่วนนาย ป. ตำแหน่งผู้บัญชาการสำนักงาน น
ส่วนนาย ป. ตำแหน่งผู้บัญชาการสำนักงาน น. ในฐานะผู้ให้ความเห็นชอบราคากลาง เพื่อนำไปประกวดราคา มิได้ตรวจสอบความถูกต้องของราคากลางที่คณะกรรมการกำหนดราคากลางดำเนินการให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ทางราชการกำหนด เป็นเหตุให้ราคากลางของสำนักงาน น.สูงกว่า ที่ควรจะเป็น และทำให้ราคาที่ประกวดได้สูงกว่าราคากลางที่ถูกต้อง เป็นเหตุให้ทางราชการได้รับ ความเสียหายคิดเป็นเงิน 159, บาท

42 พฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง นาย ป
พฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง นาย ป. จึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการ เมื่อคำนึงถึงระดับความร้ายแรงแห่งกระทำและความเป็นธรรมแห่งกรณีแล้ว จึงให้รับผิดชดใช้ในอัตราร้อยละ 10 ของค่าเสียหายจำนวน 159, บาท คิดเป็นเงิน 15, บาท

43 เรื่อง การเปิดซองสอบราคาจ้างก่อสร้างประปาหอถังสูง ขององค์การบริหารส่วนตำบล ด. ไม่ถูกต้อง ในการสอบราคาครั้งที่ 1 คณะกรรมการเปิดซองสอบราคาไม่เปิดซองเสนอราคาของบริษัท ม. จำกัด ซึ่งเสนอราคา 368,000 บาท ยื่นหลักฐานถูกต้องตามเงื่อนไขประกาศสอบราคา แต่คณะกรรมการเปิดซองสอบราคาเห็นว่าผู้เสนอราคาทุกรายยื่นเสนอราคา ไม่ถูกต้องตามเงื่อนไขการสอบราคา จึงเสนอให้ยกเลิกการประกาศสอบราคาครั้งที่ 1

44 องค์การบริหารส่วนตำบล ด
องค์การบริหารส่วนตำบล ด.จึงประกาศสอบราคาครั้งที่ 2 คณะกรรมการเปิดซองสอบราคาเห็นว่าห้างหุ้นส่วนจำกัด ส.มีคุณสมบัติถูกต้องตามเงื่อนไขในการสอบราคา องค์การบริหารส่วนตำบล ด. จึงว่าจ้างห้างหุ้นส่วนจำกัด ส. ทำการก่อสร้างประปาหอถังสูง ในวงเงิน 486,000 บาท

45 ข้อวินิจฉัย ตามผลการตรวจสอบของสำนักงาน การตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาคที่ 6 ปรากฏว่า ผู้ลงนามในใบเสนอราคาของห้างหุ้นส่วนจำกัด ส. ไม่ใช่หุ้นส่วนผู้จัดการ และไม่ปรากฏใบมอบอำนาจจากหุ้นส่วนผู้จัดการในหลักฐานการเสนอราคา การยกเลิกการสอบราคาครั้งที่ 1 และรับราคาสอบราคาครั้งที่ 2 เป็นเหตุให้องค์การบริหารส่วนตำบล ด. ต้องจัดจ้างโครงการดังกล่าวสูงไปเป็นเงิน 118,000 บาท (486,000 – 368,000)

46 คณะกรรมการเปิดซองสอบราคาไม่ปฏิบัติตามระเบียบฯ เป็นเหตุให้องค์การบริหารส่วนตำบล ด. ได้รับความเสียหาย พฤติการณ์เป็นกระทำโดยประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง จึงให้คณะกรรมการเปิดซองสอบราคา รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนคนละ 1 ส่วนของค่าเสียหายร้อยละ 80 ของเงินจำนวน 118,000 บาท คิดเป็นเงินคนละ 31, บาท และ

47 นาย ส. ในฐานะนายกองค์การบริหารส่วนตำบล รับผิดชดใช้ ค่าสินไหมทดแทนร้อยละ 10 ของเงินจำนวน 118,000 บาท คิดเป็นเงิน 11,800 บาท ตามนัยมาตรา 10 และมาตรา 8 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539

48 เรื่องการถอดแบบคำนวณปริมาณงานผิดพลาด. นาย อ
เรื่องการถอดแบบคำนวณปริมาณงานผิดพลาด นาย อ. ตำแหน่งหัวหน้าส่วนโยธาและในฐานะเป็นผู้สำรวจออกแบบและคำนวณปริมาตรดินขุดลอกคลอง ได้คำนวณปริมาตรดินขุดผิดพลาด โดยคำนวณจำนวนปริมาตรดินขุดได้จำนวน 45,000 ลูกบาศก์เมตร จึงทำให้มีผลต่างกันในจำนวนปริมาตรดินขุด 13,500 ลูกบาศก์เมตร คิดเป็นจำนวนเงินในอัตราลูกบาศก์เมตรละ 12 บาท จึงทำให้ทางราชการต้องจ่ายค่างานสูงกว่าจำนวนปริมาตรที่ต้องจ่ายจริง

49 เป็นเงินจำนวน 162,000 บาทพฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง นาย อ. จึงต้องรับผิดชดใช้ ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการในอัตราร้อยละ 70 ของค่าเสียหายจำนวน 162,000 บาท คิดเป็นเงิน 113,400 บาท

50 ข้อวินิจฉัย คณะกรรมการตรวจรับงานจ้าง มีหน้าที่ในการตรวจรับงานว่าผู้รับจ้างได้ส่งมอบงานถูกต้องครบถ้วน ตามที่ระบุไว้ในสัญญาจ้างหรือไม่ แต่คณะกรรมการตรวจรับงานจ้าง ได้ตรวจรับงานจ้างโดยมิได้ใช้ ความระมัดระวังรอบคอบในการตรวจรับงานจ้าง ซึ่งหากใช้ความระมัดระวังรอบคอบก็น่าจะทราบได้ว่าจำนวนปริมาตรดินที่ทำการขุดลอกนั้นมีจำนวนปริมาตรน้อยกว่าที่กำหนดไว้ในสัญญา

51 พฤติการณ์ถือได้ว่าเป็นการกระทำด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง คณะกรรมการตรวจรับงานจ้างจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ทางราชการ ในอัตราร้อยละ 30 ของค่าเสียหายจำนวน 162,000 บาท คิดเป็นเงิน 48,600 บาท

52 โดยให้รับผิดคนละส่วนเท่า ๆ กันคิดเป็นเงินคนละ 16,200 บาท ตามนัยมาตรา 10 ประกอบ มาตรา 8 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539

53 เรื่องที่ 1 การปฏิบัติตามระเบียบแต่ไม่ถูกต้อง
สานักงานการตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาคได้ตรวจสอบการประกวดราคาจ้าง เหมาก่อสร้างถนนลาดยางขององค์การบริหารส่วนตาบล พบว่า คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา ไม่ได้พิจารณาคัดเลือกผู้เสนอราคาจากใบเสนอราคาที่ยื่นเสนอถูกต้องตามเงื่อนไขเอกสารประกวดราคาเป็น หลัก แต่ได้พิจารณาจากใบประมาณราคาจ้างเหมาของผู้เสนอราคาที่ยื่นเป็นข้อมูลประกอบในการเสนอราคา แทน ซึ่งไม่ถูกต้องตามขั้นตอน

54 ของการพิจารณาคัดเลือกผู้เสนอราคาตามหลักเกณฑ์ระเบียบ กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพัสดุขององค์การบริหารส่วนตาบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ ๓๖ เป็นเหตุให้ทางราชการได้รับความเสียหาย คิดเป็นเงิน ๒๓๘,๐๐๐ บาท คำวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาความรับผิดทางแพ่ง กระทรวงการคลัง ในวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๕ มีผู้ยื่นซองประกวดราคาจานวน ๗ ราย ในวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๕ คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาได้จัดทำบันทึก

55 รายงานผลการเปิดซองประกวด ราคาเสนอประธานกรรมการบริหารส่วนตาบลว่าบริษัท พ. จำกัด เสนอราคา ๒,๑๕๐,๐๐๐ บาท ผู้เสนอราคา ต่าสุดลาดับที่ ๑ เอกสารไม่ถูกต้องตามประกาศประกวดราคา ข้อ ๔.๒ ซึ่งกาหนดว่า ผู้เสนอราคาจะต้องกรอก ปริมาณวัสดุและราคาในบัญชีรายการก่อสร้างให้ครบถ้วน และห้างหุ้นส่วนจากัด อ. เสนอราคา ๒,๑๘๖,๐๐๐ บาท ผู้เสนอราคาต่าสุดลาดับที่ ๒ เอกสารไม่ถูกต้องตามประกาศประกวดราคา ข้อ ๖.๓ (๓) ซึ่ง

56 กาหนดว่า องค์การบริหารส่วนตาบลสงวนสิทธิไม่พิจารณาราคาของผู้เสนอราคา โดยไม่มีการผ่อนผันในกรณีเสนอ รายละเอียดแตกต่างไปจากเงื่อนไขที่กาหนดในเอกสารประกวดราคาที่เป็นสาระสาคัญหรือมีผลทำให้เกิด ความได้เปรียบเสียเปรียบแก่ผู้เสนอราคารายอื่น คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาพิจารณาแล้วเห็น ว่า บริษัท ด. จากัด เสนอราคา ๒,๓๘๘,๐๐๐ บาท ผู้เสนอราคาต่าสุดลำดับที่ ๓ เป็นผู้เสนอราคาต่าสุดและ เสนอราคาถูกต้องตามรายละเอียดและเงื่อนไขที่กาหนดไว้ใน

57 เอกสารประกวดราคา จึงเสนอให้อนุมัติจ้าง บริษัท ด
เอกสารประกวดราคา จึงเสนอให้อนุมัติจ้าง บริษัท ด. จากัด ในวงเงินค่าก่อสร้าง ๒,๓๘๘,๐๐๐ บาท แต่ข้อเท็จจริงปรากฏตามเอกสารหลักฐานใบเสนอ ราคาและใบประมาณราคาจ้างเหมาของบริษัท พ. จากัด ผู้เสนอราคาต่าสุดลาดับที่ ๑ ว่า บริษัท พ. จำกัด ได้เสนอราคาค่าก่อสร้างถนนลาดยางในใบเสนอราคาตรงกับใบประมาณราคาจ้างเหมาเป็นราคาก่อสร้างรวม ทั้งสิ้นจำนวน ๒,๑๕๐,๐๐๐ บาท โดยเขียนแสดงราคา/หน่วย จำนวนเงินรวมแต่ละรายการของวัสดุ อุปกรณ์ ไว้

58 ในใบประมาณราคาจ้างเหมาเป็นราคาวัสดุอุปกรณ์ รวมทั้งสิ้นจานวน ๒,๑๒๒,๓๗๐
ในใบประมาณราคาจ้างเหมาเป็นราคาวัสดุอุปกรณ์ รวมทั้งสิ้นจานวน ๒,๑๒๒,๓๗๐.๙๗ บาท โดย บริษัท พ. จากัด มิได้กรอกแสดงรายการค่าแรงงาน ภาษีประเภทต่างๆ ค่าดาเนินการและกาไรไว้ในใบ ประมาณราคาจ้างเหมาดังกล่าว ซึ่งการที่บริษัท พ. จากัด มิได้เขียนแสดงรายการดังกล่าวไว้ คณะกรรมการ พิจารณาผลการประกวดราคาสามารถตรวจสอบได้ว่า บริษัท พ. จำกัด เสนอราคา รายการค่าแรงงาน ภาษี ประเภทต่างๆ

59 ค่าดำเนินการและกำไรไว้เป็นจำนวนเท่าใดได้ โดยนำราคาค่าก่อสร้าง หักด้วยราคาวัสดุ อุปกรณ์ ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นราคาค่าแรงงาน ภาษีประเภทต่างๆ ค่าดำเนินการและกำไรที่บริษัท พ. จำกัด จะได้รับ จากการรับจ้างเหมาก่อสร้างถนนลาดยางดังกล่าว ซึ่งคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาสามารถ นำไปตรวจสอบความเป็นไปได้ของราคาค่าก่อสร้างเปรียบเทียบกับผู้เข้าเสนอราคารายอื่นๆ ได้ ดังนั้น การที่ บริษัท พ.จำกัด มิได้เขียนค่าแรงงาน ภาษีประเภทต่างๆ

60 ค่าดาเนินการและกาไรจานวน ๒๗,๖๒๙
ค่าดาเนินการและกาไรจานวน ๒๗,๖๒๙.๐๓ บาท ซึ่งตามระเบียบ กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการพัสดุขององค์การบริหารส่วนตาบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ ๓๖ กาหนดให้ คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา มีหน้าที่ตรวจสอบคุณสมบัติของผู้เสนอราคา ใบเสนอ ราคา เอกสารหลักฐานต่างๆ พัสดุตัวอย่าง แคตตาล็อก หรือแบบรูป และรายการละเอียด แล้วคัดเลือกผู้เสนอ ราคาที่ถูกต้องตามเงื่อนไขในเอกสารประกวดราคา

61 ในกรณีที่ผู้เสนอราคารายใดเสนอรายละเอียดแตกต่างไป จากเงื่อนไขที่กำหนดในเอกสารประกวดราคาในส่วนที่มิใช่สาระสาคัญ และความแตกต่างนั้นไม่มีผลทำให้เกิด การได้เปรียบเสียเปรียบต่อผู้เสนอราคารายอื่น หรือเป็นการผิดพลาดเล็กน้อยให้พิจารณาผ่อนปรนให้ผู้เข้า ประกวดราคาโดยไม่ตัดผู้เข้าประกวดราคารายนั้นออก การที่คณะกรรมการ พิจารณาผลการประกวดราคาตัดสิทธิ บริษัท พ. จำกัด โดยไม่ใช้ความระมัดระวังตรวจสอบรายละเอียดในใบ เสนอราคา

62 ที่ได้ระบุไว้ท้ายใบประมาณราคาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของใบเสนอราคาว่า ค่าวัสดุ ค่าแรงงาน ภาษี ๗ % และค่าดาเนินการ + กาไร ได้รวมเข้าไว้ด้วยกันแล้วกับราคาที่เสนอ พฤติการณ์ดังกล่าวถือว่าเป็นการปฏิบัติหน้าที่ด้วยความประมาทเลินเล่อแต่ไม่ถึงขั้นประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง จึงไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหม ทดแทน

63 เรื่องที่ 2 ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายหรือระเบียบ (การเงินการคลัง) สานวนเลขที่ ๒๘/๖๘/๒๕๕๔ (วันอังคารที่ ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๔) ระหว่างวันที่ ๒๑ ถึงวันที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๔๘ ได้เกิดฝนตกหนักในเขตท้องที่อาเภอ ซึ่งทาให้น้าป่าไหลหลาก เกิดน้าท่วมในพื้นที่ ก่อให้เกิดภัยพิบัติขึ้นส่งผลให้ราษฎรในพื้นที่ดังกล่าวได้รับความเดือดร้อน นายอาเภอจึงได้ เรียกประชุมคณะกรรมการให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติอาเภอ ซึ่งคณะกรรมการ

64 ดังกล่าวได้พิจารณา แล้วเห็นว่า กรณีเกิดภัยพิบัติดังกล่าวเป็นภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน จึงได้มีมติให้ดาเนินการช่วยเหลือผู้ประสบภัย พิบัติ ทาการซ่อมแซมถนนที่เสียหายจานวน ๘ สาย โดยให้ใช้เงินทดรองราชการตามระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยเงินทดรองราชการเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๖ นายอาเภอจึงได้ดาเนินการ ตามมติดังกล่าว โดยได้อนุมัติให้ใช้เงินทดรองราชการซึ่งทางจังหวัด ได้จัดสรรให้ในวงเงินไม่เกิน ๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท

65 เป็นเงินค่าซ่อมแซมถนนทั้ง ๑๔ สายดังกล่าว จานวน ๙๙๙,๙๘๒ บาท โดยเมื่อวันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ นายอาเภอ ได้ทาสัญญาจ้างกับ ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ให้ทาการซ่อมแซมถนนทั้ง ๘ สาย กาหนดให้ ผู้รับจ้างเริ่มทางานภายในวันที่ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ ซึ่งผู้รับจ้างได้ดาเนินการเสร็จสมบูรณ์เมื่อวันที่ ๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ และคณะกรรมการตรวจการจ้างได้ทาการตรวจรับแล้ว เห็นว่า ห้างหุ้นส่วนจากัดทางาน ถูกต้องเรียบร้อยตามสัญญา

66 ทางอาเภอ จึงได้ส่งเรื่องการขอเบิกเงินที่ได้อนุมัติให้ใช้เงินทดรองราชการไปยัง จังหวัด เพื่อนาไปจ่ายเป็นค่าซ่อมแซมถนนที่เสียหายจากกรณีเกิดภัยพิบัติขึ้นในท้องที่อาเภอ แต่จังหวัดไม่ อนุมัติจ่ายเงินให้ โดยมีหนังสือแจ้งให้ อาเภอทราบว่า กรณีดังกล่าวไม่เข้าข่ายกรณีภัยขนาดเล็กและฉุกเฉินเฉพาะ หน้าซึ่งเกิดขึ้นเป็นปัจจุบันทันด่วน เนื่องจากอาเภอดาเนินการอนุมัติจัดจ้างหลังเกิดภัยพิบัติผ่านไปแล้ว ๑๐ วัน

67 และเป็นการดาเนินการก่อนที่จังหวัดออกประกาศให้เป็นภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน ซึ่งผิดหลักเกณฑ์ในสาระสาคัญ ตามระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยเงินทดรองราชการเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๖ ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. จึงยังไม่ได้รับค่าจ้างทางานซ่อมแซมถนน ทั้ง ๘ สาย แต่อย่างใด ซึ่งศาล ปกครองสูงสุดได้พิพากษายืนตามคาพิพากษาศาลปกครองกลางให้จังหวัดชาระเงินให้แก่ ห้างหุ้นส่วนจากัด ช.

68 เป็นเงินจานวน ๕๙๐,๗๖๒ บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ ๗
เป็นเงินจานวน ๕๙๐,๗๖๒ บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ ๗.๕ ต่อปี นับแต่วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จภายใน ๖๐ วัน นับแต่วันที่คดีถึงที่สุด โดยศาลได้วินิจฉัยว่า “การที่นายอาเภอ อนุมัติใช้เงินทดรองราชการโดยไม่ถูกต้องตามระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยเงินทดรองราชการเพื่อ ช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๖ ผู้ถูกฟ้องคดีจึงไม่อนุมัติให้เบิกจ่ายเงินได้นั้น

69 เห็นว่า ระเบียบดังกล่าวเป็นเรื่องการบริหารงานภายในหน่วยงานทางปกครอง การที่นายอาเภอซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ ของหน่วยงานทางปกครองไม่ปฏิบัติให้เป็นไปตามระเบียบเป็นเรื่องที่หน่วยงานทางปกครองจะต้องไปว่ากล่าว กันเองกับนายอาเภอ ผู้ถูกฟ้องคดีไม่อาจยกระเบียบดังกล่าวขึ้นอ้าง ทาให้ผู้ฟ้องคดีซึ่งเป็นบุคคลภายนอกได้รับ ผลกระทบทั้งการงานที่นายอาเภอจ้างให้ผู้ฟ้องคดีดาเนินการก็สาเร็จตามวัตถุประสงค์ของกฎหมายในการ ช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน

70 จึงไม่มีเหตุผลที่จะได้รับการงานที่ว่าจ้างให้ผู้ฟ้องคดีทาไปโดยไม่ต้องเสีย ค่าจ้างอันเป็นค่าตอบแทน ผู้ถูกฟ้องคดีจึงไม่อาจยกระเบียบ กระทรวงการคลัง ว่าด้วยเงินทดรองราชการเพื่อ ช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๖ ขึ้นเป็นข้อต่อสู้เพื่อตัดสิทธิตามสัญญาของผู้ฟ้องคดีได้ พิพากษายืนตามคาพิพากษาศาลปกครองชั้นต้นที่พิพากษาให้ผู้ถูกฟ้องคดีชาระเงินให้แก่ผู้ฟ้องคดี จานวน ๕๙๐,๗๖๒ บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ ๗.๕ ต่อปี

71 ของเงินจานวนดังกล่าว นับแต่วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ เป็นต้นไป จนกว่าจะชาระเสร็จภายใน ๖๐ วัน นับแต่วันที่คดีถึงที่สุด และให้คืนค่าธรรมเนียมศาลทั้งหมด ให้แก่ผู้ฟ้องคดี” และเมื่อวันที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๓ จังหวัดได้ชาระเงินตามคาพิพากษาให้แก่ ห้างหุ้นส่วน จากัด ช. เป็นเงิน ๗๙๑,๔๑๘.๗๖ บาท เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงปรากฏว่า ในการดาเนินการซ่อมแซมถนน ที่เสียหายจากกรณีเกิดภัยพิบัติขึ้นในท้องที่อาเภอดังกล่าว นายอาเภอดาเนินการไปเพื่อ

72 ช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติ ตามวัตถุประสงค์ของกฎหมายในการช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินและการจ่ายเงินได้จ่ายไปตามคา พิพากษาของศาล พฤติการณ์ไม่ปรากฏว่าเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องได้กระทาการโดยความจงใจหรือประมาทเลินเล่อ อย่างร้ายแรง จึงไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหาย

73 การพิจารณาผลการประกวดราคาจ้างก่อสร้างอาคารเรียนโรงเรียนไม่ชอบด้วยระเบียบเมื่อปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๗ โรงเรียนได้รับจัดสรรงบประมาณ เป็นค่าก่อสร้างจานวน ๒ รายการ คือ รายการค่าก่อสร้างอาคารเรียนแบบ ๒๑๖ พ ปรับปรุงพร้อมทางลาด และรายการก่อสร้างห้องน้า -ห้องส้วม แบบ ๖ ที่/๒๗ รวมเป็นเงิน ๑๓,๓๑๒,๐๐๐ บาท โดยได้ประกาศประกวดราคาจ้างก่อสร้าง ตามประกาศ ประกวดราคาลงวันที่ ๒๔ พฤศจิกายน ๒๕๔๖ กาหนดเปิดซองประกวดราคา

74 วันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๔๖ มีผู้ยื่นซองเสนอราคาทั้งหมด ๗ ราย ปรากฏว่ามีผู้เสนอราคาเพียง ๒ ราย ที่มีเอกสารให้ตรวจสอบการเป็นผู้เสนอราคาที่มี ผลประโยชน์ร่วมกัน คือ ห้างหุ้นส่วนจากัด บ. และห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ซึ่งได้ตรวจสอบแล้วผู้เสนอราคาทั้ง สองรายไม่ได้เป็นผู้เสนอราคาที่มีผลประโยชน์ร่วมกัน จึงได้ทาการเปิดซองใบเสนอราคา ปรากฏว่าห้างหุ้นส่วนจากัด บ. เสนอราคารวมเป็นเงินทั้งสิ้น ๑๐,๗๕๖,๐๐๐ บาท และห้างหุ้นส่วนจากัด ช. เสนอราคารวม เป็นเงินทั้งสิ้น ๑๑,๒๐๐,๐๐๐ บาท คณะกรรมการรับและเปิดซองประกวดราคาจึงได้ส่งมอบเอกสารและใบเสนอ ราคาแก่คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา

75 ซึ่งคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาได้ตรวจสอบ เอกสารแล้วปรากฏว่า ห้างหุ้นส่วนจากัด บ. กรอกปริมาณวัสดุก่อสร้างไม่ครบถ้วนตามราคากลางของทาง ราชการ จึงคงเหลือห้างหุ้นส่วนจากัด ช. เป็นผู้เสนอราคารายเดียวที่เสนอเอกสารหลักฐานถูกต้องตามที่กาหนดไว้ ในเอกสารประกวดราคา คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาเห็นว่า เมื่อเหลือผู้เสนอราคาที่มีคุณสมบัติ ถูกต้องเพียงรายเดียว ทาให้ไม่สามารถเปรียบเทียบราคาได้ จึงมีมติให้ยกเลิกการประกวดราคา

76 ภายหลังเมื่อได้ยกเลิกประกวดราคาในครั้งแรกแล้ว โรงเรียนได้ดาเนินการประกวดราคาใหม่ โดยในการประกวดราคาครั้งที่สอง เมื่อวันที่ ๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๗ มีผู้มายื่นซองประกวดราคา ๕ ราย จากการ ตรวจสอบเอกสารหลักฐานผู้เสนอราคาทั้ง ๕ ราย ไม่ได้เป็นผู้มีผลประโยชน์ร่วมกัน และคณะกรรมการพิจารณา ผลการประกวดราคาได้พิจารณาคุณสมบัติและการเสนอราคาของผู้เสนอราคาแล้วเห็นว่า ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. เป็นผู้มีคุณสมบัติถูกต้องครบถ้วนเป็นไปตามเงื่อนไขประกวดราคา และเสนอราคาต่าสุดเป็นเงิน ๑๓,๑๙๐,๐๐๐ บาท ต่ากว่าราคากลางที่กาหนดเป็นเงิน ๑๖๑,๐๐๐ บาท

77 จึงพิจารณาให้เป็นผู้เสนอราคาได้และ ได้รับอนุมัติจากผู้มีอานาจให้สั่งจ้าง ต่อมาสานักงานการตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาคได้ตรวจสอบการประกวดราคา จ้างก่อสร้างอาคารดังกล่าวแล้วเห็นว่า คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาได้คัดเลือกให้ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. เป็นผู้เสนอราคาได้จากการประกวดราคาครั้งที่ ๒ ในราคา ๑๓,๑๙๐,๐๐๐ บาท โดยไม่นาราคาที่ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ยื่นเสนอราคาในการประกวดราคาครั้งแรกจานวน ๑๑,๒๐๐,๐๐๐ บาท ที่ได้ยกเลิกไป ประกอบการพิจารณา

78 ทั้งที่การเสนอราคาครั้งแรกกับครั้งที่สองมี ระยะเวลาห่างกันไม่มาก การใช้ดุลพินิจพิจารณาด้านราคาในการเสนอราคาครั้งที่สองนั้น จึงเป็นการไม่รักษา ผลประโยชน์ของทางราชการ เป็นเหตุให้ทางราชการต้องจ่ายเงินเพิ่มขึ้นในส่วนที่ไม่สมควรต้องจ่าย ทาให้ทาง ราชการได้รับความเสียหายเป็นเงิน ๑,๙๙๐,๐๐๐ บาท (๑๓,๑๙๐,๐๐๐ –๑๑,๒๐๐,๐๐๐ ) ซึ่งระเบียบสานัก นายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ ๔๓ และข้อ ๕๐ กาหนดให้ คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาต้องเรียกผู้เสนอราคามาต่อรองราคาให้ต่าสุดเท่าที่จะทำได้

79 คณะกรรมการพิจารณาความรับผิดทางแพ่ง กรมบัญชีกลาง เห็นว่าจากการสอบสวนปรากฏข้อเท็จจริงว่า คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาได้มีการเรียก ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. มาต่อรองราคาแล้ว แต่ห้างหุ้นส่วนจากัด ช.ชี้แจงว่าเป็นสิทธิของห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ที่จะเสนอราคา และก็ได้เสนอราคาอยู่ในวงเงินงบประมาณ คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาจึงได้มี มติให้จ้างจากห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ซึ่งเป็นผู้เสนอราคาต่าสุดในราคา ๑๓,๑๙๐,๐๐๐ บาท และ

80 จากปากคำของนาย พ. หุ้นส่วนผู้จัดการห้างหุ้นส่วนจากัด ช
จากปากคำของนาย พ. หุ้นส่วนผู้จัดการห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ได้ให้ถ้อยคาว่า กรณีการเสนอราคาครั้งแรกมีราคาต่ากว่าการเสนอ ราคาครั้งที่สองนั้น เนื่องจากในการเสนอราคาครั้งแรกอยู่ในช่วงที่มีวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างเหลืออยู่ เมื่อได้ ยกเลิกประกวดราคาครั้งแรกแล้ว หลังจากนั้นก็ได้รับงานจ้างก่อสร้างที่อื่นและได้นำวัสดุที่มีอยู่และคนงานไปทำการก่อสร้างที่อื่น ต่อมาเมื่อมีการประกาศประกวดราคาครั้งที่สอง จึงได้ยื่นซองเสนอราคาตามความเป็นจริงที่จะต้องลงทุนใหม่ ซึ่งคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคาก ได้เรียกมาต่อรองราคา แต่ห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ได้แจ้งขอยืนราคาเดิมเนื่องจากวัสดุที่จะ

81 นำมาใช้ในการก่อสร้างต้องลงทุนใหม่ทั้งหมด ทำให้ต้นทุนใหม่สูงขึ้นจึง ไม่อาจลดราคาลงได้อีกประกอบกับจากการเปรียบเทียบใบสรุปบัญชีการประมาณราคาค่าก่อสร้างของห้าง หุ้นส่วนจากัด ช. ที่เสนอราคาในครั้งที่สองกับเอกสารประมาณราคากลางค่าก่อสร้างของโรงเรียน ปรากฏว่าราคา ค่าก่อสร้างของห้างหุ้นส่วนจากัด ช. ที่เสนอมานั้นต่ากว่าราคากลางค่าก่อสร้างของโรงเรียน และจากการ ตรวจสอบสัญญาจ้างก่อสร้างของโรงเรียนอื่นๆ เช่น โรงเรียน พ. โรงเรียน ท.

82 ที่ได้รับงบประมาณในการก่อสร้างอาคาร เรียนแบบ ๒๑๖ พ ปรับปรุงพร้อมทางลาดก็มีราคาใกล้เคียงกัน ซึ่งราคาค่าก่อสร้างของโรงเรียนไม่ได้มีราคาสูง ผิดปกติกว่าราคาค่าก่อสร้างของโรงเรียนอื่นๆ ที่ก่อสร้างในช่วงเวลาใกล้เคียงกันแต่อย่างใด ดังนั้น พฤติการณ์ ยังฟังไม่ได้ว่าคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคากระทาโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง จึงไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทน

83 เทศบาลกาหนดราคากลางการจ้างเหมาก่อสร้างเขื่อนกันดินพังสูงกว่าความเป็นจริง องค์การบริหารส่วนตาบลได้จัดทาโครงการก่อสร้างระบบประปาหมู่บ้าน โดยมิได้ มีการตั้งคณะกรรมการกาหนดราคากลาง เพื่อทาหน้าที่ถอดแบบรูปรายการและคานวณราคากลาง ซึ่งเป็นการไม่ปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ เรื่อง หลักเกณฑ์การกาหนดราคากลาง งานก่อสร้าง แต่ได้ให้การประปาคานวณราคากลางให้และพบว่า

84 ราคากลางที่การประปาคานวณมีการใช้ค่า Factor F ทุกซอยที่มีการขยายเขตประปา ส่งผลให้มูลค่าที่ทาสัญญาจ้างสูงกว่าราคาที่ตรวจสอบตามระเบียบ กาหนด เป็นเงิน ๕๐๙,๖๐๐.๑๔ บาท ตามสานวนการสอบสวนข้อเท็จจริงปรากฏว่า องค์การบริหารส่วนตาบลได้ดาเนินการประกวดราคาจ้างเหมาก่อสร้างระบบประปาหมู่บ้าน ตามสัญญาจ้าง ลงวันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๕๐ วงเงิน ๑๒,๒๑๗,๐๐๐ บาท เพื่อวางท่อขยายเขตบริการประปา จานวน ๑๑ โครงการ

85 โดยองค์การบริหารส่วนตาบลขอให้สานักงานประปา ดาเนินการสารวจออกแบบและ ประมาณราคาค่าใช้จ่ายและได้นาราคาประมาณการ ดังกล่าวมาใช้เป็นราคากลาง โดยมิได้มีการแต่งตั้ง คณะกรรมการกาหนดราคากลางเพื่อทาหน้าที่คานวณราคากลางงานก่อสร้าง ส่งผลให้ต้องทาสัญญาจ้างกับผู้รับจ้างสูงกว่าความเป็นจริง เป็นเงินจานวน ๕๐๙,๖๐๐.๑๔ บาท แต่จากการพิจารณาราคากลางที่สานักงานการตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาค ตรวจสอบ

86 คิดเป็นเงิน ๑๑,๗๐๗,๓๙๙.๘๖ บาท พบว่ามีราคาวัสดุ ๒ รายการ ที่นามาใช้ ในการคานวณ คือ ท่อ PVC dia ๑๐๐ มม. ชั้น ๘.๕ ยาว ๖ เมตร ชนิดต่อด้วยแหวนยาง กาหนดราคาท่อนละ ๔๙๙.๒๐ บาท หรือ ๑๒๔.๘๐ บาท/เมตร และท่อ PVC dia ๑๕๐ มม. ชั้น ๘.๕ ยาว ๖ เมตร ชนิดต่อด้วยแหวนยาง กาหนดราคาท่อนละ ๑,๐๕๖.๙๐ บาท หรือ ๒๖๔.๒๓ บาท/เมตร มีราคาต่ากว่าราคาที่ควรจะเป็น ซึ่งองค์การบริหารส่วนตาบล

87 ได้นาราคาวัสดุทั้ง ๒ รายการ มาเปรียบเทียบราคาจาก สานักดัชนีเศรษฐกิจการค้ากระทรวงพาณิชย์ ไม่ปรากฏว่ามีการจัดเก็บราคาวัสดุทั้ง ๒ รายการไว้ ทั้งนี้ ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ แจ้งตามหนังสือสานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ นร ๐๕๐๖/๒๓๖๒ ลงวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ เรื่อง หลักเกณฑ์การกาหนดราคากลางงานก่อสร้างได้กาหนดแนวทางปฏิบัติไว้ใน ส่วนของราคาวัสดุก่อสร้างให้ใช้ราคาปัจจุบันในขณะที่คานวณราคากลางงานก่อสร้าง

88 โดยการก่อสร้างใน ส่วนกลาง (กรุงเทพฯ และปริมณฑล) ให้ใช้ราคาตามที่สานักดัชนีเศรษฐกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ กาหนด ในส่วนภูมิภาคให้ใช้ราคาตามที่สานักงานพาณิชย์จังหวัดกาหนด หากเป็นวัสดุก่อสร้างที่สานักดัชนีเศรษฐกิจ การค้า กระทรวงพาณิชย์ หรือสานักงานพาณิชย์จังหวัดมิได้กาหนดไว้ ให้ผู้มีหน้าที่คานวณราคากลางสามารถ สืบราคาได้เอง พร้อมทั้งจัดทาบันทึกแสดงรายละเอียดของการสืบราคาและการกาหนดราคาดังกล่าวไว้เป็น หลักฐานด้วย ดังนั้น เมื่อปรากฏว่ารายการวัสดุทั้ง ๒ รายการ สานักดัชนีเศรษฐกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ มิได้ จัดเก็บราคาไว้

89 องค์การบริหารส่วนตาบลจึงสามารถสืบราคาได้เอง และผลจากการสืบราคาจากบริษัท อ. จากัด และ บริษัท ส.จากัด ปรากฏว่ารายการ ท่อ PVC dia ๑๐๐ มม. ชั้น ๘.๕ ยาว ๖ เมตร ชนิดต่อด้วยแหวนยาง มีราคาท่อนละ ๑,๐๗๘ บาทหักด้วยภาษีมูลค่าเพิ่ม ๗ % คงเหลือท่อนละ ๑,๐๐๒.๕๔ บาท หรือ ๑๖๗.๐๙ บาท/เมตรและท่อ PVC dia ๑๕๐ มม. ชั้น ๘.๕ ยาว ๖ เมตร ชนิดต่อด้วยแหวนยางมีราคาท่อนละ ๒,๒๔๘ บาท หักด้วยภาษีมูลค่าเพิ่ม ๗ % คงเหลือ ท่อนละ ๒,๐๙๐.๖๔ บาท หรือ ๓๔๘.๔๔ บาท/

90 เมตร เมื่อนาราคาของวัสดุทั้ง ๒ รายการ ที่ได้จากการสืบ ราคาตลาดมาแทนที่ราคาที่ใช้ในการตรวจสอบของสานักงานการตรวจเงินแผ่นดินภูมิภาค โดยคานวณด้วยวิธีการ เดียวกันจะได้ราคางานต้นทุนเท่ากับ ๙,๔๘๓,๖๒๑.๘๐ บาท คูณด้วย Factor F = ๑.๒๙๘๐ (ดอกเบี้ยเงินกู้ ๘ % ภาษีมูลค่าเพิ่ม ๗ % และพื้นที่ฝนปกติ) ราคากลางงานก่อสร้างโครงการดังกล่าว จึงเท่ากับ ๑๒,๓๐๙,๗๔๑.๑๐ บาท เมื่อพิจารณาราคากลางตามที่ได้ตรวจสอบคานวณใหม่มีแหล่งที่มาของราคาวัสดุที่ใช้อ้างอิงชัดเจนและราคาวัสดุ ก่อสร้างรายการใดที่สานักดัชนีเศรษฐกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ มิได้กาหนดราคาไว้ก็ได้ดาเนินการสืบราคาตลาด

91 พร้อมทั้งแสดงรายละเอียดการสืบราคาไว้เป็นหลักฐาน เป็นไปตามแนวทางและวิธีปฏิบัติเกี่ยวกับหลักเกณฑ์ การคานวณราคากลางงานก่อสร้าง ดังนั้น ในกรณีดังกล่าวแม้องค์การบริหารส่วนตาบลจะมิได้แต่งตั้ง คณะกรรมการกาหนดราคากลาง เพื่อทาหน้าที่คานวณราคากลางงานก่อสร้าง ซึ่งเป็นการไม่ปฏิบัติตามมติ คณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ แจ้งตามหนังสือสานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ นร ๐๕๐๖/๒๓๖๒ ลง วันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐

92 เรื่อง หลักเกณฑ์การกาหนดราคากลางงานก่อสร้าง แต่เมื่อราคาที่องค์การบริหารส่วนตาบลได้ทาสัญญาจ้างกับผู้รับจ้างเป็นเงิน ๑๒,๒๑๗,๐๐๐ บาท ต่ากว่าราคากลางที่ได้ตรวจสอบคานวณใหม่ตามระเบียบกาหนด คิดเป็นเงิน ๙๒,๗๔๑.๑๐ บาท (๑๒,๓๐๙,๗๔๑.๑๐ - ๑๒,๒๑๗,๐๐๐) จึงมิได้ทาให้องค์การบริหารส่วน ตาบลได้รับความเสียหาย จึงให้ยุติเรื่อง