หลักเกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้าง ที่เจ้าหน้าที่ควรรู้

งานนำเสนอเรื่อง: "หลักเกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้าง ที่เจ้าหน้าที่ควรรู้"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 หลักเกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้าง ที่เจ้าหน้าที่ควรรู้
บรรยายโดย นางกุลฤดี พัฒนะอิ่ม ผู้อำนวยการกองคลัง กรมส่งเสริมการเกษตร บรรยายวันที่ 25 เมษายน 2559 ณ สำนักงานเกษตรพื้นที่กรุงเทพมหานคร

2 หลักการจำแนกประเภทรายจ่ายตามงบประมาณ
ความหมาย “พัสดุ” และ “การพัสดุ” พัสดุ หมายความว่า วัสดุ ครุภัณฑ์ สิ่งก่อสร้าง หลักการจำแนกประเภทรายจ่ายตามงบประมาณ ของสำนักงบประมาณ

3 การพัสดุ ความหมาย “พัสดุ” และ “การพัสดุ” การจัดทำเอง การซื้อ การจ้าง
การจ้างที่ปรึกษา การจ้างออกแบบและควบคุมงาน การแลกเปลี่ยน การเช่า การควบคุม การจำหน่าย การพัสดุ

4 ผู้เกี่ยวข้องในการจัดหาพัสดุ
เจ้าหน้าที่พัสดุ หัวหน้าส่วนราชการ โดยตำแหน่ง โดยแต่งตั้ง (ข้าราชการ ลูกจ้างชั่วคราว พนักงานราชการ พนักงานของรัฐ) อธิบดี (ส่วนกลาง) ผู้ว่าราชการจังหวัด (ภูมิภาค) ผู้มีอำนาจสั่งซื้อสั่งจ้าง หัวหน้าส่วนราชการ ปลัดกระทรวง รัฐมนตรีเจ้าสังกัด หัวหน้าเจ้าหน้าที่พัสดุ โดยตำแหน่ง โดยแต่งตั้ง (ข้าราชการ) คณะกรรมการต่างๆ/ ผู้ควบคุมงาน

5 ดำเนินการจัดซื้อจัดจ้าง
คณะกรรมการตามระเบียบ เตรียมการ คณะกรรมการกำหนดร่างขอบเขตของงาน (TOR) และร่างเอกสารประกวดราคา คณะกรรมการเปิดซองสอบราคา คณะกรรมการรับและเปิดซองประกวดราคา ดำเนินการจัดซื้อจัดจ้าง คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา คณะกรรมการจัดซื้อโดยวิธีพิเศษ คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ตรวจรับ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ คณะกรรมการตรวจการจ้าง + ผู้ควบคุมงาน

6 หลักการแต่งตั้งคณะกรรมการ
2 ห้าม 3 ไม่ควร ใช้หลัก ห้ามแต่งตั้งคณะกรรมการรับและเปิดซองประกวดราคา เป็นคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา ห้ามแต่งตั้งคณะกรรมการเปิดซองสอบราคา หรือคณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา หรือคณะกรรมการประกวดราคา เป็นคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ ไม่ควรตั้งหัวหน้าเจ้าหน้าที่พัสดุ เป็นคณะกรรมการเปิดซองสอบราคา หรือคณะกรรมการพิจารณาผลประกวดราคา ไม่ควรตั้งผู้ควบคุมงานเป็นคณะกรรมการตรวจการจ้าง ไม่ควรตั้งเจ้าหน้าที่ตรวจสอบภายใน เป็นคณะกรรมการจัดซื้อจัดจ้าง

7 การบริหารงานพัสดุประกอบด้วย
การบริหารด้านการเงิน/งบประมาณ การบริหารด้านบุคลากร การบริหารด้านการจัดซื้อจัดจ้าง

8 กฎ ระเบียบ ด้านพัสดุ ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ และที่แก้ไขเพิ่มเติม ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ ด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2549 กฎหมาย ระเบียบ คำสั่ง ข้อบังคับ และ มติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง

9

10 1 การเตรียมการจัดหาพัสดุ    จัดทำแผน จัดเตรียมความพร้อม
ศึกษา กฎหมาย ระเบียบ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ด้านการเงิน การพัสดุ การงบประมาณ ตรวจสอบงบประมาณ สำรวจความต้องการ  จัดทำแผน จัดซื้อจัดจ้าง จัดเตรียมความพร้อม ก่อนการจัดหา ขอบเขตของงาน (TOR) รายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ (SPEC.) แบบรูปรายการละเอียด ราคากลาง เอกสารการจัดซื้อจัดจ้าง จัดทำร่างคำสั่งแต่งตั้งกรรมการ จัดทำร่างขอความเห็นชอบ  ระเบียบ คตง. เรื่อง แผนปฏิบัติการจัดซื้อจัดจ้าง พ.ศ.2546 -ครุภัณฑ์ ราคาเกิน 1 แสนบาท -ที่ดิน สิ่งก่อสร้าง ราคาเกิน 2 ล้านบาท 

11 วิธีการซื้อการจ้าง ตกลงราคา สอบราคา ประกวดราคา พิเศษ กรณีพิเศษ
ไม่เกิน 1 แสน (ข้อ 19 , 39) สอบราคา เกิน 1 แสน แต่ไม่เกิน 2 ล้าน (ข้อ 20 , 40-43) ประกวดราคา เกิน 2 ล้าน (ข้อ 21 , 44-56) พิเศษ เกิน 1 แสน + เงื่อนไข (ข้อ , 57-58) กรณีพิเศษ ไม่กำหนดวงเงิน แต่มีเงื่อนไข (ข้อ 26 , 59) e-Auction ตั้งแต่ 2 ล้าน (ระเบียบ 2549)

12 มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม
หลักการบริหารพัสดุ โปร่งใส ตรวจสอบได้ มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม ความคุ้มค่าในการใช้จ่ายเงิน

13 ? ? แบบแข่งขัน แบบไม่แข่งขัน ต้องตรวจสอบได้
ต้องเปิดเผย ประกาศทราบทั่วกัน ต้องโปร่งใส ตรวจสอบได้ ต้องเป็นธรรม เงื่อนไข เสมอภาค ไม่ขัดขวาง ผ่อนปรน ไม่ก่อให้เกิดการ ได้เปรียบเสียเปรียบ ตรวจสอบผู้มีผลประโยชน์ ร่วมกัน ?

14 2 การขอความเห็นชอบ เจ้าหน้าที่พัสดุ จัดทำรายงาน ขอซื้อขอจ้าง
รายละเอียด (ระเบียบฯ ข้อ 27) เหตุผลงานความจำเป็นที่ต้องซื้อหรือจ้าง รายละเอียดของพัสดุที่จะซื้อหรืองานที่จะจ้าง ราคามาตรฐาน หรือราคากลางของทางราชการ หรือราคาที่เคยซื้อหรือจ้างครั้งหลังสุดภายในระยะเวลา 2 ปีงบประมาณ วงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง กำหนดเวลาที่ต้องการใช้พัสดุนั้น หรือให้งานแล้วเสร็จ วิธีที่จะซื้อหรือจ้าง ข้อเสนออื่นๆ เจ้าหน้าที่พัสดุ จัดทำรายงาน ขอซื้อขอจ้าง

15 3 การให้ความเห็นชอบ และแต่งตั้งคณะกรรมการ หัวหน้า หัวหน้าส่วนราชการ
หัวหน้าส่วนราชการ หรือผู้ได้รับมอบอำนาจ ให้ความเห็นชอบรายงาน หัวหน้า เจ้าหน้าที่พัสดุ หัวหน้าส่วนราชการ หรือ ผู้ได้รับมอบอำนาจ ลงนามคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการ เปิดซองสอบราคา รับและเปิดซองประกวดราคา พิจารณาผลการประกวดราคา จัดซื้อ/จัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ประกวดราคาตามโครงการ ตรวจรับพัสดุ ตรวจการจ้าง

16 เจ้าหน้าที่พัสดุหรือ
4 การดำเนินการจัดหา วิธีตกลงราคา ข้อ 39 วิธีสอบราคา ข้อ 40 – 43 วิธีประกวดราคา ข้อ 44 – 56 วิธีพิเศษ ข้อ 57 – 58 วิธีกรณีพิเศษ ข้อ 59 วิธี e-Auction ระเบียบฯ 2549 เจ้าหน้าที่พัสดุหรือ คณะกรรมการดำเนินการ ตามวิธีต่างๆ

17 ขออนุมัติสั่งซื้อสั่งจ้าง หัวหน้าเจ้าหน้าที่พัสดุ
5 การขออนุมัติสั่งซื้อสั่งจ้าง เจ้าหน้าที่พัสดุ หรือคณะกรรมการ จัดทำรายงานเสนอ ขออนุมัติสั่งซื้อสั่งจ้าง หัวหน้าเจ้าหน้าที่พัสดุ สรุปเสนอ

18 รัฐมนตรีว่าการกระทรวง ตกลงราคา/สอบราคา/ประกวดราคา/e-Auction
6 การอนุมัติสั่งซื้อสั่งจ้าง อำนาจอนุมัติสั่งซื้อสั่งจ้าง ดำเนินการโดยวิธี หัวหน้าส่วนราชการ ปลัดกระทรวง รัฐมนตรีว่าการกระทรวง ตกลงราคา/สอบราคา/ประกวดราคา/e-Auction ไม่เกิน 50 ล้านบาท เกิน 50 ล้านบาท แต่ไม่เกิน 100 ล้านบาท เกิน 100 ล้านบาท พิเศษ ไม่เกิน 25 ล้านบาท เกิน 25 ล้านบาท แต่ไม่เกิน 50 ล้านบาท กรณีพิเศษ ไม่จำกัดวงเงิน - จ้างออกแบบและ ควบคุมงาน ไม่เกิน 10 ล้านบาท เกิน 10 ล้านบาท

19 7 การทำสัญญา แบบสัญญา ถ้าต้องเพิ่มเติมข้อความ
ให้ทำสัญญา ตามแบบที่กำหนด แบบสัญญา ถ้าต้องเพิ่มเติมข้อความ หรือรายการแตกต่างในสาระสำคัญ ถ้าเห็นว่าไม่เสียเปรียบก็ให้ทำได้ ถ้าเพิ่มเติมข้อความในสาระสำคัญแล้วอาจเสียเปรียบ หรือต้องการยกร่างสัญญาใหม่ ต้องให้สำนักงานอัยการสูงสุดตรวจร่างก่อน

20 7 การทำสัญญา การซื้อจ้างโดยวิธีตกลงราคา
กรณียกเว้นไม่ทำสัญญา โดยทำเป็นหนังสือข้อตกลง การซื้อจ้างโดยวิธีตกลงราคา การซื้อจ้างที่คู่สัญญาส่งมอบพัสดุได้ภายใน 5 วันทำการ การซื้อจ้างบางกรณีตามที่กำหนด การเช่า ซึ่งผู้เช่าไม่ต้องเสียเงินอื่นใดนอกจากค่าเช่า การซื้อจ้างมีราคาไม่เกิน 10,000 บาท หรือการซื้อจ้างโดยวิธีตกลงราคาตามข้อ 39 วรรคสอง

21 8 การดำเนินการตามสัญญา การบริหารสัญญา
การแก้ไขเปลี่ยนแปลงสัญญาหรือข้อตกลง การงด หรือลดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลา การบอกเลิกสัญญา การสั่งทิ้งงาน

22 9 การตรวจรับพัสดุ คู่สัญญาซื้อขาย แจ้งกำหนดส่งมอบล่วงหน้าตามเวลาที่กำหนด แจ้งกรรมการ เจ้าหน้าที่พัสดุ คณะกรรมการ ตรวจรับ ส่งพัสดุให้เจ้าหน้าที่พัสดุ ถูกต้องรับไว้ ทำใบตรวจรับ ทำการตรวจรับ ในวันนัดหมาย ไม่ถูกต้อง คืนส่งมอบใหม่ ผู้ขาย

23 ไม่ถูกต้อง รายงานหัวหน้าส่วนราชการ
9 การตรวจรับพัสดุ งานจ้างก่อสร้าง ผู้ควบคุม งานก่อสร้าง คณะกรรมการ ตรวจการจ้าง รายงานกรรมการ ตรวจผลงานที่ส่งมอบ ถูกต้องรับงาน ทำใบตรวจรับ ทำการตรวจรับ ภายใน 3 วัน ไม่ถูกต้อง รายงานหัวหน้าส่วนราชการ

24 10 การเบิกจ่าย เจ้าหน้าที่พัสดุรวบรวมหลักฐานอันเป็นเอกสาร แห่งหนี้ที่เกี่ยวกับการจัดหาพัสดุ ส่งหน่วยงานการเงินเบิกจ่ายเงินให้แก่เจ้าหนี้หรือผู้มีสิทธิรับเงิน

25 ข้อควรรู้ และ พึงระวัง

26 ปัญหาในการบริหารจัดการพัสดุ เกิดจาก
ความไม่รู้ กฎ ระเบียบในการจัดหาพัสดุ ไม่มีการวางแผนการจัดหาพัสดุ ไว้ก่อนล่วงหน้า ไม่กำกับ ดูแล ติดตามผล งบประมาณ มีไม่เพียงพอ บุคลากรมีไม่เพียงพอ หรือขาดความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง

27 อย่างไรเรียกว่า “ล็อคสเป็ค”
มีผู้มีคุณสมบัติตามเงื่อนไข อย่างน้อย 3 รายขึ้นไป เกณฑ์การ พิจารณา เป็นสิ่งของที่ควรจะมีหรือ จัดให้มี เพื่อใช้งานตามปกติของการประกอบธุรกิจ เป็นประโยชน์ แก่ทางราชการ

28 การแบ่งซื้อแบ่งจ้าง การแบ่งซื้อแบ่งจ้าง หมายถึง การลดวงเงินที่จะซื้อ
หรือจ้างในครั้งเดียวกัน ออกเป็นหลายครั้ง โดยไม่มีเหตุผลความจำเป็น และมีเจตนาที่จะหลีกเลี่ยง 1) แบ่งวงเงิน ให้ลดลงเพื่อเปลี่ยนวิธีจัดหาพัสดุ 2) ให้ผู้มีอำนาจสั่งซื้อ สั่งจ้าง เปลี่ยนไปๆ

29 แนวทางการพิจารณาเรื่องแบ่งซื้อแบ่งจ้าง
การจัดซื้อพัสดุประเภทชนิดเดียวกัน แม้ต่างขนาดและราคา เมื่อมีการประมาณการความต้องการในการใช้งานของทั้งปีแล้ว จะต้องจัดซื้อรวมในครั้งเดียวกัน เว้นแต่มีเหตุผลที่ชัดเจนที่จำเป็นต้องแยกซื้อที่ไม่ใช่เป็นการแบ่งซื้อแบ่งจ้าง เพื่อประโยชน์ในการบริหารการพัสดุ จะต้องกำหนดเงื่อนไขในการดำเนินการจัดซื้อโดยใช้สัญญาจะซื้อจะขายแบบราคาคงที่ไม่จำกัดปริมาณ เพื่อออกใบสั่งซื้อเป็นคราว ๆ ให้สอดคล้องกับการใช้งานจริง วงเงินที่ได้รับมาพร้อมกันหรือไม่ พัสดุที่จะจัดหาเป็นประเภทเดียวกันหรือไม่ พิจารณาจากความต้องการของผู้ใช้ พัสดุว่าต้องการใช้พร้อมกันหรือไม่

30 ความเสี่ยงการทำสัญญา

31 ความเสี่ยงการแก้ไขเปลี่ยนแปลงสัญญาหรือข้อตกลง

32 ความเสี่ยงการขยายระยะเวลา งดหรือลดค่าปรับ

33

34 ความเสี่ยงการขยายระยะเวลา งดหรือลดค่าปรับ
ความเสี่ยงการขยายระยะเวลา งดหรือลดค่าปรับ อนุมัติให้ขยายเวลา/ต่อสัญญาโดยไม่มีเหตุผลสมควรตามความเป็นจริง สั่งให้หยุดงานโดยไม่มีเหตุผล เช่น ขยายเวลาให้มากกว่าที่ทำงานจริง ไม่ขยายระยะเวลาตามสัญญาให้ผู้รับจ้าง เมื่อมีการร้องขอทั้งที่ทางราชการปฏิบัติไม่ถูกต้อง ล่าช้า การก่อสร้างล่าช้ากว่าสัญญา ไม่มีการแจ้งการปรับและเร่งรัดการก่อสร้าง