พุทธทาสภิกขุ ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ คงเหลือแต่ต้นทุนบุญกุศล ทรัพย์สมบัติทิ้งไว้ให้ปวงชน แม้ร่างตนเขาก็เอาไปเผาไฟ เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า เจ้าจะเอาแต่สุขสนุกไฉน.

งานนำเสนอเรื่อง: "พุทธทาสภิกขุ ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ คงเหลือแต่ต้นทุนบุญกุศล ทรัพย์สมบัติทิ้งไว้ให้ปวงชน แม้ร่างตนเขาก็เอาไปเผาไฟ เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า เจ้าจะเอาแต่สุขสนุกไฉน."— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 พุทธทาสภิกขุ ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ คงเหลือแต่ต้นทุนบุญกุศล ทรัพย์สมบัติทิ้งไว้ให้ปวงชน แม้ร่างตนเขาก็เอาไปเผาไฟ เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า เจ้าจะเอาแต่สุขสนุกไฉน เมื่อเจ้ามามือเปล่าจะเอาอะไร เจ้าก็ไปมือเปล่าเหมือนเจ้ามา 07/04/60

2 หลักการและเทคนิคการดูแลผู้ป่วย เมื่อเสียชีวิต
หลักการและเทคนิคการดูแลผู้ป่วย เมื่อเสียชีวิต โดยอาจารย์อัมพร ไหลประเสริฐ วิสัญญีพยาบาล วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาโรคติดเชื้อ) 11 มิถุนายน 2553 สำหรับนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 2 วิชาหลักการและเทคนิคการพยาบาล 07/04/60

3 การเสียชีวิต...คืออะไร การหายใจและหัวใจหยุดทำงาน
ไม่มี Reflex (ปฏิกิริยาตอบสนอง) คลื่นไฟฟ้าของสมองเป็นเส้นตรง 07/04/60

4 การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ หลังจากผู้ป่วยเสียชีวิต
การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ หลังจากผู้ป่วยเสียชีวิต ร่างกายมีอาการเย็นแข็งทื่อ มีจุดหรือรอยฟกช้ำบน ผิวหนัง (Rigor mortis) เริ่มตั้งแต่ 2-48 ชั่วโมง เนื่องจากเลือดไปคั่งที่ส่วนล่างของร่างกายและเม็ด เลือดแตกจึงมีจุดหรือรอยฟกช้ำบนผิวหนัง ทางเดินอาหารเริ่มเน่าเปื่อย 07/04/60

5 หัวข้อการเรียนรู้ หลักการของศาสนาและประเพณี
หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิตด้วยโรคไม่ติดต่อ/ โรคติดต่อ การแต่งศพ หลักการปฏิบัติทางกฎหมายและระเบียบปฏิบัติของ ทางโรงพยาบาล การเก็บศพ ใบมรณะบัตร การจำหน่ายศพ 07/04/60

6 หลักการของศาสนาและประเพณี
อิสลาม ใช้น้ำผสมการบูร หรือใบพุทราอาบน้ำให้ศพ ใช้ผ้ากะพัน แทนการสวมเสื้อผ้า จีน ใช้น้ำผสมธูป ยอดทับทิมและใบเซ็งเช่า เช็ดตัวศพ เพื่อนำวิญญาณไปสู่สวรรค์ สวมเสื้อผ้าชุดสวยงาม ที่ใช้เฉพาะกับผู้ตาย พร้อมหมวกและถุงเท้า พุทธ อาบน้ำด้วยน้ำอบ น้ำหอม แต่งกายชุดที่ชอบ สวยงาม ดอกไม้ธูปเทียน 07/04/60

7 หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคไม่ติดต่อ
หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคไม่ติดต่อ เมื่อผู้ป่วยถึงแก่กรรม ผู้ที่ทำหน้าที่ จัดแต่งศพ ต้องสวม ถุงมือ ผ้าปิดปากจมูก เสื้อคลุม เมื่อเช็ดตัวใส่เสื้อผ้าศพ เรียบร้อยแล้ว ใช้สำลีปิดที่ จมูก ปาก หู ทวาร ช่องคลอดและบาดแผล โรคติดเชื้อ ป้องกันการติดเชื้อตาม Mode of transmissions ส่งศพไปเก็บไว้ที่เก็บศพ 07/04/60

8 การแต่งศพ 07/04/60

9 หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคเอดส์
หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคเอดส์ ให้ใช้สำลีชุบฟอร์มาลิน ปิดปากจมูก ทวาร ห่อศพ ด้วยถุงพลาสติก มัดหัวท้าย และมัดที่ลำตัวด้วย เชือก 3 เปาะ หรือถุงซิบ ส่งศพไปเก็บไว้ที่เก็บศพ หีบศพต้องยาสนิทและมีพลาสติกบุด้านในอีก ชั้นหนึ่ง การเผาศพ ควรเผาทั้งหีบศพ หากเป็นศพผู้ป่วย เอดส์ ควรเผาภายใน 24 ชั่วโมง 07/04/60

10 หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคเอดส์ (ต่อ)
หลักการดูแลผู้ป่วยที่เสียชีวิต ด้วยโรคเอดส์ (ต่อ) การฉีดฟอร์มาลินเพื่อถนอมศพ ผู้ฉีดต้องได้รับการ อบรมเรื่องการป้องกันการติดเชื้อ ขณะปฏิบัติงานต้องสวมหมวก แว่นตา ผ้าปิดปากจมูก ผ้ากันเปื้อน เสื้อคลุม รองเท้าบู๊ท ถุงมือยาง 2 ชั้น เมื่อฉีดเสร็จ ให้แช่เครื่องมือและอุปกรณ์กันเปื้อน ใน 0.5% sodium hypochlorite นาน 30 นาที ก่อนนำไปทำความสะอาดตามปกติ เมื่อเสร็จภารกิจให้อาบน้ำเปลี่ยนเสื้อผ้าก่อนกลับบ้าน 07/04/60

11 การจัดการศพผู้ป่วย SARS
สวมอุปกรณ์ป้องกันคือ เสื้อคลุมแขนยาว หมวกคลุมผม ถุงมือและผ้าปิดปาก-จมูก ชนิด N 95 ห้ามฉีดยาศพแต่ให้ใช้สำลีชุบ 30%-40% Formaldehyde วางที่ทวารต่างๆของศพ ห่อหุ้มด้วยถุงพลาสติกหนา 2 ชั้น และปิดผนึกด้วยแถบ กาวพลาสติก เก็บศพในตู้เย็นแช่ศพ ทำความสะอาดภายนอกถุงห่อหุ้มด้วย 0.5% sodium hypochlorite ก่อนเคลื่อนย้ายออกจากห้องเก็บศพ 07/04/60

12 การจัดการศพผู้ป่วย SARS (ต่อ)
ใส่ในโรงศพที่ผนึกอย่างแน่นหนาก่อนเคลื่อนย้าย ออกจากโรงพยาบาล ไม่ทำพิธีอาบน้ำศพ นำศพไปฝังหรือเผาโดยเร็ว หากมีการผ่าชันสูตรจะต้องทำในห้อง negative air pressure และผู้ทำต้องใส่เครื่องป้องกันเต็มที่ คือ เสื้อคลุมแขนยาว หมวกคลุมผม ถุงมือและผ้าปิด ปาก-จมูก ชนิด N 95 07/04/60

13 การแต่งศพ จุดประสงค์ เตรียมพร้อมสำหรับครอบครัวผู้ป่วยที่จะมาพบเห็น
ทำความสะอาดศพ ให้ศพเรียบร้อยพร้อมจะทำพิธีต่างๆ เครื่องใช้ ชุดอาบน้ำบนเตียง ชุดทำแผล พลาสเตอร์ กรรไกร ผ้าพันแผล สำลีม้วน ก๊อส วาสลิน ถุงขยะ ป้ายผูกข้อมือ เสื้อผ้าชุดใหม่ ใบมรณะบัตร บัตรประจำตัวผู้ป่วย ใบส่งศพ ใบอนุญาตทำการตรวจศพ ใบแจ้งความมรณะบัตร 07/04/60

14 การแต่งศพ วิธีปฏิบัติ เหตุผล เตรียมของใช้ให้พร้อม ยกไปข้างตู้ข้างเตียง
2. กั้นม่าน หรือ ปิดประตู เพื่อเป็นสัดส่วนและไม่ให้ผู้ป่วยอื่นกลัวหรือตกใจ 3. อธิบายให้ญาติเข้าใจว่าจะทำอะไร อาจให้ญาติช่วยแต่งตัวให้เพื่อการจากลา 4. ให้ศพนอนหงายราบ หนุนหมอน แขนวางข้างลำตัว ฝ่ามือคว่ำ ขาอยู่ท่าตรง ทำทุกสิ่งอย่างเบามือ จัดท่านอนปกติ ถ้าตัวแข็งจะจัดท่าลำบาก 07/04/60

15 การแต่งศพ วิธีปฏิบัติ เหตุผล
5. ปิดตาทั้งสองข้าง ถ้าไม่ปิดให้ใช้วาสลินทาหนังตา ถ้ามีตาปลอมใส่กลับที่เดิม ให้เหมือนนอนหลับ 6. ปิดปากให้สนิท ถ้ามีฟันปลอมใส่ที่เดิม ถ้าอ้าปากให้ใช้ผ้าพันแผลพันรัดใต้คาง ผูกที่ศีรษะ ฟันปลอมทำให้รูปคางคงรูป 7. ปลดสายยางหรือเครื่องช่วยต่างๆออก ต้อง off cuff ทุกอย่างก่อน ป้องกันเนื้อเยื่อฉีกขาดขณะดึง 07/04/60

16 การแต่งศพ วิธีปฏิบัติ เหตุผล
8. ทำความสะอาดร่างกายตามการอาบน้ำบนเตียง ใช้สำลีอุดตาม รูเปิด ทวารและอวัยวะที่มีน้ำคัดหลั่งไหลออกมาได้ถ้ามีรอยพลาสเตอร์ใช้เบนซินเช็ด เมื่อถึงแก่กรรมหูรูดทวารจะเปิดทำให้น้ำคัดหลั่งไหลออก เลอะเทอะ ไม่น่าดู 9. ใส่เสื้อผ้าชุดใหม่ หวีผม ห่มผ้าถึงคอ เหมือคนนอนหลับ 07/04/60

17 การแต่งศพ วิธีปฏิบัติ เหตุผล
10. ผูกบัตรประจำตัวผู้ป่วยและมรณะบัตรที่ข้อมือ เขียนด้วยสีแดง ป้องกันการผิดพลาดเมื่อรับศพ ศพใคร เสียชีวิตเมื่อไร 11. เก็บของทำความสะอาดล้างมือ ลดการแพร่เชื้อ 12. ศพพักที่ ward 1-2 ชม. แล้วย้ายไปห้องเก็บศพ พร้อมใบส่งศพ เพื่อให้แน่ใจว่าผู้ป่วยตายแล้วจริงและเป็นระเบียบของสถานพยาบาล 13. เก็บผ้าปูที่นอน ทำความสะอาดเตียง ปูเตียง ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ พร้อมรับผู้ป่วยใหม่ 07/04/60

18 หลักการปฏิบัติทางกฎหมายและระเบียบปฏิบัติของทางโรงพยาบาล
อนุญาตให้ญาติเข้าเยี่ยมใกล้ชิดที่สุดตามความ เหมาะสม แจ้งการจากไปด้วยท่าทีสุภาพ ชัดเจน ค่อยเป็น ค่อยไป ใช้คำว่าการจากไปหรือถึงแก่กรรม แนะนำเกี่ยวกับการติดต่อรับศพ โดยใช้โทรศัพท์ รับหนังสือรับรองการตายของโรงพยาบาลไปแจ้ง ที่เขตหรือตำบลที่ตั้งของโรงพยาบาล เพื่อออก ใบมรณะบัตร ภายใน 24 ชั่วโมง 07/04/60

19 หลักการปฏิบัติทางกฎหมายและระเบียบปฏิบัติของทางโรงพยาบาล (ต่อ)
นำใบมรณะบัตรมาที่หน่วยงานเดิม เพื่อรับศพออกจาก โรงพยาบาลและนำติดไปกรณีมีการเคลื่อนย้ายศพ ผู้มารับศพเขียนแบบฟอร์มการรับศพของโรงพยาบาล เก็บไว้เป็นหลักฐาน รายที่ต้องการตรวจศพ ให้ญาติเซ็นใบอนุญาตแล้วส่ง ใบพร้อมเวชระเบียนไปกับศพ ของมีค่า เอกสารสำคัญ ให้ญาติเซ็นชื่อรับของ ลงวัน เวลา ที่รับของพร้อมมีพยานด้วย 07/04/60

20 การเก็บศพ หลังแต่งศพเสร็จห่มผ้าถึงคอ ให้ศพอยู่ในหอผู้ป่วย 1-2 ชั่วโมง
ส่งไปห้องศพพร้อมใบส่งศพ ขณะย้ายควรยกไม้กั้นเตียงขึ้นด้วย เดินทางไม่ค่อยมีคนพลุกพล่าน เก็บไว้ในห้องเย็น 07/04/60

21 การแจ้งตาย คนตายในบ้าน เจ้าบ้านหรือผู้พบเห็น
ตายนอกบ้านผู้ที่ไปด้วย หรือผู้พบศพเป็นคนแจ้ง ตายต่างประเทศ ผู้ที่เกี่ยวข้องหรือรู้เห็นการตาย แจ้งภายใน 24 ชั่วโมงตั้งแต่เวลาตายหรือพบศพ สถานที่แจ้ง แจ้งต่อนายทะเบียนที่โรงพยาบาล ตั้งอยู่เพื่อขอให้ออกใบมรณะบัตร นำใบมรณะบัตรแจ้งที่ภูมิลำเนาผู้ตายอยู่ด้วย 07/04/60

22 ข้อมูลเอกสารที่ต้องนำไปแจ้งตาย
ชื่อตัว สกุล สัญชาติ เพศของผู้ตาย (บัตรประชาชน) เวลาที่ตาย (หนังสือรับรองการตาย) ที่อยู่ของผู้ตายและสถานที่ตาย (ทะเบียนบ้าน) สาเหตุที่ตาย (หนังสือรับรองการตาย) ชื่อตัว สกุลและสัญชาติของบิดามารดาผู้ตาย ศพของผู้ตายจำดำเนินการอย่างไร ที่ไหน เมื่อไร บัตรผู้ที่ได้รับมอบหมายให้แจ้ง 07/04/60

23 ใบมรณะบัตร แพทย์เจ้าของไข้เป็นผู้ลงลายมือชื่อ ในหนังสือ รับรองการตาย
ญาตินำหนังสือรับรองการตาย ไปแจ้งที่ท้องที่ โรงพยาบาลตั้งอยู่ ท้องที่เป็นผู้ออกใบมรณะบัตรให้ มีรายละเอียดดังตัวอย่าง 07/04/60

24 การจำหน่ายศพ ญาตินำใบมรณะบัตรมาที่ห้องเก็บศพ
ญาติเขียนแบบฟอร์มการรับศพของโรงพยาบาล รับศพออกจากโรงพยาบาลและนำใบมรณะบัตรติด ไปเสมอกรณีมีการเคลื่อนย้ายศพ ถ้าเป็นคดี ตายผิดธรรมชาติ ต้องรอชันสูตรศพและ พิมพ์ลายนิ้วมือก่อน 07/04/60

25 สรุป ประชาชนคาดหวังกับการบริการทางการแพทย์ที่ดีที่สุด
ผู้รับบริการมีมากขึ้น ความเจ็บป่วยสลับซับซ้อนขึ้น บุคลากรมีเวลาในการพูดคุยกับผู้ป่วยครอบครัวลดลง คุณภาพการบริการลดลง? มีการฟ้องร้อง ร้องเรียน? สิ่งที่สำคัญคือ? บุคลากรในทีมสุขภาพต้องดูแลให้ผู้ป่วย ตาย อย่าง สมศักดิ์ศรีแห่งความเป็นมนุษย์

26 ผีสามตัว    !   ผีสามตัว นั่งคุยกัน อยู่ข้างวัด   เงียบสงัด วังเวง น่าเกรงขาม นั่งปรับทุกข์ ถามสุกดิบ ตอนสามยาม   ตัวแรกถาม ตัวที่สอง บอกข้าที      ...ว่าทำไม เจ้าใย ถึงตายเล่า    เรื่องมันเศร้า ข้าโดนยิง ตอนวิ่งหนี แล้วถามกลับ เจ้าทำไม สิ้นชีวี        ตัวข้านี้ โดนแทง ตอนตีกัน ...ผีทั้งสอง หันไปมอง ตัวที่สาม   แล้วก็ถาม ว่าทำไม ถึงตัวสั่น ทั้งร้องไห้ เหงื่อท่วมหน้า ทำไมกัน  พวกเรานั้น ฉันเข้าใจ ให้บอกมา     ...ตัวที่สาม อ้ำอึ้ง อยู่ซักครู่      ก็ไม่รู้ ว่าจะพูด ดีไหมหนา ตัดสินใจ สุดกล้ำกลืน ฝืนอุรา     อันตัวข้า....มานั่งขี้....ยังไม่ตาย 555