ดร.ชาญชัย จิตรเหล่าอาพร

งานนำเสนอเรื่อง: "ดร.ชาญชัย จิตรเหล่าอาพร"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 ดร.ชาญชัย จิตรเหล่าอาพร www.ballchanchai.com
บทที่ 3 การกำหนดนโยบาย ดร.ชาญชัย จิตรเหล่าอาพร

2 ความหมายของการกำหนดนโยบาย
การกำหนดนโยบาย หรือ “Policy Formulation” หมายถึง การทำให้ประเด็นปัญหาหรือความต้องการกลายเป็นแนวทางในการตัดสินใจของรัฐบาลเพื่อเลือกที่จะกระทำหรือไม่กระทำ

3 การขยายตัวของปัญหาสู่ปัญหาเชิงนโยบาย
Anderson and Others (1984: 7) 1 ปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นสอดคล้องกับผลประโยชน์ของกลุ่มที่มีความสำคัญ โดยกลุ่มที่จะถือว่ามีความสำคัญนั้น จะขึ้นอยู่กับกฎเกณฑ์ 3 ประการ คือ อำนาจของกลุ่ม เช่น กลุ่มนักการเมือง กลุ่มทหาร หรือ นายทุน เป็นต้น สถานภาพทางสังคมของกลุ่ม เช่น กลุ่มเชื้อพระวงศ์ หรือ ข้าราชการระดับสูง เป็นต้น จำนวนบุคลากรในกลุ่ม คือ จำนวนของผู้เดือดร้อน ซึ่งถ้ามีเป็นจำนวนมากเท่าไรความสำคัญของกลุ่มก็จะมีเพิ่มมากขึ้น เช่น ปัญหาภัยแล้ง ปัญหาราคาผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำ หรือปัญหาหนี้สินของเกษตรกร เป็นต้น

4 การขยายตัวของปัญหาสู่ปัญหาเชิงนโยบาย
2 ปัญหานั้นสอดคล้องกับนโยบายเน้นหนักของผู้นำทางการเมืองที่ใช้ในการหาเสียง ซึ่งปัญหาเหล่านี้มักจะเกิดจากการสำรวจความสนใจของประชาชน หรือเป็นผลประโยชน์ร่วมกันของชาติที่ผู้นำเห็นความสำคัญ 3 ปัญหาที่เกิดจากเหตุการณ์เฉพาะหน้าไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์วิกฤต

5 ความสำคัญของตัวแบบนโยบายสาธารณะ
ประการแรก ประโยชน์ของตัวแบบนโยบายสาธารณะขึ้นอยู่กับความสามารถของตัวแบบที่จะอธิบายกระบวนการทางการเมืองให้เข้าใจได้ชัดเจนยิ่งขึ้น เพื่อที่ผู้สนใจจะได้พิจารณานโยบายสาธารณะพื้นฐานของความสัมพันธ์ที่ปรากฏในโลกแห่งความเป็นจริง ประการที่สอง ตัวแบบนโยบายสาธารณะควรจะจำแนกให้เห็นแนวทางที่มีนัยสำคัญของนโยบายสาธารณะอย่างแท้จริง ตัวแบบควรจะนำไปสู่การอธิบายคุณลักษณะของตัวแปรที่เกี่ยวข้อง หรือสถานการณ์ที่เป็นสาเหตุของการก่อรูปนโยบายที่แท้จริง รวมทั้งผลลัพธ์ที่มีนัยสำคัญของนโยบายสาธารณะ ประการที่สาม ตัวแบบนโยบายสาธารณะควรจะสอดคล้องกับความเป็นจริง ซึ่งหมายความว่าควรจะอ้างอิงเชิงประจักษ์ได้

6 ความสำคัญของตัวแบบนโยบายสาธารณะ
ประการที่สี่ แนวความคิดหรือตัวแบบนโยบายสาธารณะควรจะสื่อข้อความในการอธิบายนโยบายสาธารณะอย่างมีความหมาย ประการที่ห้า ตัวแบบนโยบายสาธารณะควรจะช่วยกำหนดทิศทางในการค้นคว้าและวิจัยเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะให้ชัดเจน ประการสุดท้าย ตัวแบบนโยบายสาธารณะ ควรจะให้ข้อเสนอแนะในการอธิบาย (Explanation) นโยบายสาธารณะ โดยให้ข้อเสนอแนะเชิงสมมุติฐานเกี่ยวกับสาเหตุและผลของนโยบายสาธารณะ และสมมติฐานนั้นจะต้องนำมาทดสอบด้วยข้อมูลเชิงประจักษ์ในโลกของความเป็นจริงได้ แนวความคิดที่ใช้เพียงเพื่อการพรรณนา (Describes) นโยบายสาธารณะไม่มีประโยชน์เท่ากับแนวความคิดในการอธิบาย (Explains) นโยบายสาธารณะ หรืออย่างน้อยที่สุดจะต้องให้ข้อคิดในการอธิบายความเป็นไปได้บางประการของนโยบายสาธารณะ

7 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบชนชั้นนำ ตัวแบบกลุ่ม ตัวแบบสถาบัน ตัวแบบระบบ ตัวแบบกระบวนการ ตัวแบบหลักเหตุผล ตัวแบบการเปลี่ยนแปลงในส่วนเพิ่ม

8 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบชนชั้นนำ

9 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบกลุ่ม

10 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบสถาบัน

11 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบระบบ

12 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบกระบวนการ

13 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบหลักเหตุผล A

14 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบหลักเหตุผล B

15 ตัวแบบที่ใช้ในการศึกษาการกำหนดนโยบาย
ตัวแบบการเปลี่ยนแปลงในส่วนเพิ่ม